Ở Hà Nội có rất nhiều ngôi chùa nổi tiếng, như: chùa Trấn Quốc, Chùa Láng; Chùa Kim Liên … Thế nhưng du khách thập phương mỗi khi đến Hà Nội luôn khao khát được chiêm ngưỡng ngôi chùa với một kiến trúc độc nhất vô nhị – chùa Một Cột…. Có thể nói, Chùa Một Cột là một trong những công trình có kiến trúc độc đáo và giá trị lịch sử, tôn giáo, mỹ thuật, kỹ thuật bậc nhất ở đất “ Hà Thành ”, ngôi chùa nằm trong quần thể chùa Diên Hựu trên đất thôn Thanh Bảo, huyện Quảng Đức, phía Tây hoàng thành Thăng Long thời Lý, nay thuộc phố chùa Một Cột, quận Ba Đình – Hà Nội.
Du lịch Chùa Một Cột
Truyện kể rằng: Vào một hôm, Vua Lý Thái Tông (1028-1054) chiêm bao thấy Phật Quan Âm toạ trên tòa sen đưa tay dắt vua lên tòa. Khi tỉnh dậy, vua kể lại cho các quan nghe, sư Thiên Tuế liền khuyên nhà vua xây chùa, dựng cột đá ở giữa hồ, xây chùa hình tòa sen của Phật Quan Âm. Chùa xây xong có hình đài sen nghìn cánh đỡ tòa Phật sắc hồng, trong đặt tượng Phật vàng lấp lánh. Các nhà sư đến làm lễ, đi vòng quanh chùa niệm Phật cầu phúc cho vua sống lâu, vì thế đặt tên là chùa Diên Hựu.
Chùa Một Cột
Toà đài sen (Liên Hoa Đài), ta quen gọi là chùa Một Cột có hình vuông mỗi chiều 3m, mái cong dựng trên cột đá hình trụ cao 4m (chưa kể phần chìm dưới đất) có đường kính là 1,2m. Trụ đá gồm 2 khối, gắn rất khéo, thoạt nhìn như một khối đá liền. Sự độc đáo của kiến trúc chùa Một Cột là toàn bộ ngôi chùa được đặt trên một cột đá. Ở đây có sự kết hợp táo bạo của trí tưởng tượng lãng mạn đầy thi vị qua hình tượng hoa sen và những giải pháp hoàn hảo về kết cấu kiến trúc gỗ bằng hệ thống móng giằng, đặc biệt là sử dụng các cột chống chéo lớn từ cột đến sàn, vừa tạo thế vững chắc, vừa mang lại hiệu quả thẩm mỹ như đường lượn của cánh sen, thiếp lập sự hài hoà giữa mái và sàn bởi một đối xứng ảo.
Du khách thăm chùa Một Cột
Cùng với ao hình vuông phía dưới có thể là biểu tượng cho đất (trời tròn, đất vuông), ngôi chùa như vươn lên cái ý niệm cao cả: Lòng nhân ái soi tỏ thế gian. Khối kiến trúc gỗ đá được phù trợ bởi cảnh quan, có ao, có cây cối đã tạo nên sự gần gũi, tinh khiết mà vẫn thanh lịch. Cảm giác thanh cao của kiến trúc như chia xẻ, hoà đồng với trời nước, và màu xanh của cây lá khiến con người rũ sạch ưu phiền, đạt tới sự trong sáng của tâm hồn….
ST