Đình Đình Chu thuộc xã Đình Chu, huyện Lập Thạch vốn là ngôi đình cổ bề thế tọa lạc giữa khuôn viên trụ sở của Đảng ủy - HĐND - UBND xã. Đình có tuổi đời 213 năm, được xếp hạng di tích quốc gia từ năm 1996. Tuy nhiên qua thời gian, ngôi đình cổ quý giá này đã và đang xuống cấp nghiêm trọng.
Phần mái của đình Đình Chu xuống cấp nghiêm trọng, nhìn thấu trời xanh
Đình Đình Chu được xây dựng từ năm 1803, trên khuôn viên thoáng đãng, thuộc địa phận thôn Trung Kiên, với chiều rộng 4,2 km2, kiến trúc với 5 gian dĩ, hình chữ Đinh, gồm tòa đại đình và hậu cung. Tòa đại đình được dàn hàng ngang bề thế với bộ mái xòe rộng ra bốn phía, kéo dài chiếm 2/3 chiều cao nhưng không nặng nề mà rất duyên dáng, sinh động, với lối cấu trúc 4 mái, 2 mái trên gặp nhau thành đường bờ dài gãy khúc. Bên trong đình là 6 hàng cột ngang, 8 hàng cột dọc, với 48 cột gỗ lớn nhỏ. Toàn bộ các kẻ, bẩy của đình đều được trang trí thành các tác phẩm gỗ điêu khắc thế kỷ 19. Đình là nơi thờ Thành Hoàng làng mang tính thiêng liên, tạo nên giá trị tinh thần to lớn của dân làng từ bao đời nay; là nơi dân làng tụ họp, sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng, tổ chức hội hè, bàn những việc lớn của làng của xã trước đây. Đình đã được đón nhiều du khách ở phương xa về tham quan, nhiều đoàn về khảo sát, nghiên cứu, học tập.
Với chặng đường 213 năm, trước sự tàn phá của thời gian, chiến tranh và môi trường, song đình Đình Chu mới được sửa chữa tôn tạo một lần duy nhất vào năm 1946 từ tiền đóng góp của dân làng.
Bước vào ngôi đình, chúng tôi thật bất ngờ, ngạc nhiên và lòng bỗng man mát buồn vì một ngôi đình cổ, được xếp hạng di tích cấp quốc gia nhưng đang xuống cấp nghiêm trọng. Mái ngói đã xô, xệ từ trên đỉnh cao cho đến hàng cuối cùng, thủng lỗ chỗ nhìn thấu tận trời xanh. Hệ thống đục chạm tinh xảo cùng cột kèo, đòn tay đang dần mục nát; một số chính đã bị rạn nứt hở, mốc meo; nền đình ẩm ướt mọc rêu xanh. Bất cứ ai đi vào ngôi đình này đều có cảm giấc lạnh lẽo, hoang tàn, bởi mưa nắng đều xuyên thấu vào trong đình.
Gặp các cụ cao niên trong làng, người nào cũng tỏ ra tiếc nuối, xót xa trước sự xuống cấp nghiêm trọng của đình Đình Chu. Đình hoang tàn, lòng người dân nơi đây cũng ngổn ngang phiền muội. Cụ Trần Văn Sàng, 98 tuổi thổ lộ: Mỗi khi làng có hội hè, hay đi lễ đình ngày mồng một hàng tháng âm lịch, nếu gặp trời mưa là rất vất vả. Ngày ngày nhìn đình làng dột nát mà tâm can chúng tôi băn khoăn, day dứt, nhưng lực bất tòng tâm.
Còn cụ Nguyễn Hữu Hảo, 78 tuổi, người trông coi đình Đình Chu thì bùi ngùi chia sẻ: Được các cụ trong làng và lãnh đạo địa phương tín nhiệm, tin tưởng, giao cho trông coi đình tôi tự hào lắm. Tôi tâm nguyện sẽ cố gắng làm việc thật tốt để không phụ lòng tin của mọi người. Nhưng nhìn đình đột nát, thi thoảng gặp mưa bão ngói lại xô, rơi lả tả xuống đất mà lòng tôi rối bời. Mong sao cấp trên quan tâm, đầu tư kinh phí sửa chữa, tôn tạo đình Đình Chu, để nơi đây thờ tự và giáo dục truyền thống cho các thế hệ người làng.
Cùng chung tâm trạng với các cụ cao niên trong làng, đồng chí Nguyễn Duy Minh, Bí thư Đảng ủy xã Đình Chu bày tỏ: Trước sự xuống cấp của di tích đình Đình Chu, cấp ủy, chính quyền và người dân đã có nhiều lần họp bàn, tìm phương án giải quyết. Tuy nhiên, đời sống kinh tế của dân cũng như của chính quyền còn khó khăn, với dân số gần 4.000 nhân khẩu thì không có khả năng để đầu tư kinh phí sửa chữa, tôn tạo. Vì đầu tư vào công trình này phải là tiền tỉ và phải có chuyên môn, kỹ thuật mới làm được. Rất mong cấp trên quan tâm, đầu tư kinh phí, sớm sửa chữa, tôn tạo di tích lịch sử có ý nghĩa này.
ST