Mới đây, tại đền Ngòi, thôn Trung, xã Lũng Hòa đã diễn ra lễ hội và dâng hương tưởng nhớ người anh hùng dân tộc Lê Ngọc Trinh - một nữ tướng tài ba trong cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng năm 40.
Bà Lê Ngọc Trinh sinh ra trên mảnh đất Lũng Hòa, nghe theo tiếng gọi của Hai Bà Trưng, dù tuổi mới đôi mươi nhưng bà đã họp người áo vải kết nối nhân tâm để dựng cờ đuổi giặc. Bà đã phù Hai Bà Trưng đánh tan giặc Đông Hán, được vua ban cho 8 chữ vàng “Quần thoa hào kiệt - Dũng lược tuyệt trần” và được phong chức Đại tướng quân.
Sau khi bà mất, nhân dân Lũng Hòa đã xây dựng đền thờ bà bên bờ sông Phan (đền Ngòi), mỗi thôn có một ngôi đình thờ vọng, 4 mùa không ngớt khói hương. Hàng năm cứ đến ngày 10/9 âm lịch (tương truyền là ngày sinh của bà), nhân dân Lũng Hòa lại mở tiệc để con cháu trong xã và con em quê hương đang làm ăn, sinh sống ở xa về tụ họp, tỏ lòng tri ân với đức thánh hiền. Lễ hội đền Ngòi năm nay được tổ chức trong 3 ngày (từ 9/9 đến 11/9 âm lịch).
Đây là một nét đẹp trong đời sống tâm linh của nhân dân Lũng Hòa, góp phần giáo dục, nhắc nhở con cháu luôn ghi nhớ, biết ơn công lao của các thế hệ đi trước; ra sức phấn đấu, rèn luyện dựng xây quê hương ngày càng giàu đẹp.
ST