Đình Thổ Tang là một trong những ngôi đình cổ nhất của Vĩnh Phúc với kiến trúc nghệ thuật đặc sắc và độc đáo.
Vị trí: Đình Thổ Tang thuộc xã Thổ Tang, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc.
Đặc điểm: Đình Thổ Tang với kiến trúc nghệ thuật đặc sắc hiện đang là một trong những ngôi đình cổ nhất còn lại của Vĩnh Phúc.
Đình Thổ Tang được xây dựng từ thế kỷ XVII, là nơi thờ cúng Lân Hổ Hầu đô thống Đại Vương, một vị tướng có công giúp vua Trần Nhân Tông đánh tan giặc Nguyên Mông xâm lược nước ta ở thế kỷ XII. Ngôi đình cổ kính này đã được xếp hạng di tích Quốc gia năm 1964.
Di tích đình Thổ Tang
Di tích lịch sử ở Vĩnh Phúc này được xây dựng với quy mô đồ sộ, gồm hai toà kiến trúc bố cục theo hình chữ "đinh". Đại đình 5 gian 2 dĩ 6 hàng chân, hậu cung 2 gian. Toàn đình gồm 60 cột, làm bằng gỗ tốt đại khoa. Cột cái có đường kính 0,80m, cột con đường kính 0,61m. Nền đình dài 25,80m, rộng 14,20m, bó đá xanh xung quanh. Kết cấu kiến trúc kiểu tứ trụ, chồng rường giá chiêng, gia cố bền chắc. Toàn bộ kiến trúc và các bức chạm trổ điêu khắc của Đình Thổ Tang đã được đưa vào lịch sử văn hóa nước nhà như là những điển hình của nghệ thuật kiến trúc chạm trổ của dân tộc Việt Nam thế kỷ XVII. Nhiều bức chạm tiêu biểu đã được đông đảo các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước biết đến.
Bức chạm khắc hết sức khéo léo, tinh tế
Đình Thổ Tang hiện còn 21 bức chạm khắc gỗ hết sức tinh tế, được thể hiện trên các chi tiết kiến trúc thân kẻ, thân bẩy, thân rường, với nội dung phong phú, khái quát đời sống của cư dân nông nghiệp, của nhân dân ta thời Lê Trung hưng. Bước vào cửa đình thì thấy ngay bức chạm đầu tiên là "ngày hội xuống đồng" (lễ tịch điền) rồi lần lượt đến các bức "bắn thú dữ" để bảo vệ mùa màng, thôn xóm. Cảnh vui chơi giải trí có: "đá cầu", "chơi cờ", "uống rượu", "người múa". Cảnh sinh hoạt gia đình có: "trai gái tình tự", "gia đình hạnh phúc". Phê phán những thói hư tật xấu có: "đánh ghen", "vợ chồng lười". Trang trí thờ phụng gồm các bức: "cửu long tranh châu", "bát tiên quá hải" và nhiều hình rồng, phượng khác.
Đình Thổ Tang - điểm du lịch Vĩnh Phúc là một trong những ngôi đình đạt đến đỉnh cao về mỹ thuật điêu khắc gỗ cổ dân gian thời Hậu Lê, là di tích được xếp hạng quốc gia sớm nhất ở Vĩnh Phúc. Du khách nếu có dịp đi du lịch Vĩnh Phúc nhớ ghé qua nơi đây để được chiêm ngưỡng nghệ thuật kiến trúc chạm trổ đặc sắc của cha ông ta để lại.
Sưu tầm