Từ nhiều năm nay, xã Vĩnh Sơn (Vĩnh Tường) nổi danh với nghề nuôi rắn truyền thống. Nhiều sản phẩm đặc trưng như cao rắn, nọc rắn... được người tiêu dùng đón nhận. Tuy nhiên, để rắn Vĩnh Sơn trở thành "sản phẩm mang thương hiệu quốc gia", Trại rắn Vĩnh Sơn chủ động tìm hướng đi mới trong việc liên kết tạo ra loại dược phẩm được chiết xuất từ loài rắn hổ mang .
Gia đình chị Hà Thị Thanh Mai, khu 4, xã Vĩnh Sơn (Vĩnh Tường) nuôi hơn 30 chuồng rắn, đem lại doanh thu hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Ảnh: Chu Kiều
Theo số liệu thống kê, hiện nay, xã Vĩnh Sơn có hơn 700 hộ nuôi rắn, chuyên cung cấp sản phẩm cho các nhà hàng, quán ăn trong cả nước và xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, với trên 300.000 tấn rắn thương phẩm, gần 400.000 quả trứng, rượu rắn, nọc rắn, cao rắn... đem lại nguồn thu hơn 150 tỷ đồng/năm cho địa phương.
Trại rắn Vĩnh Sơn là một trong những trung tâm đầu tiên đạt chuẩn “chăn nuôi theo điều kiện môi trường hoang dã” với hệ thống chuồng trại được xây kiên cố bằng gạch, chia thành từng ô theo đúng tiêu chuẩn quy định, đảm bảo mát về mùa hè, ấm về mùa đông, không khí thông thoáng, sạch sẽ.
Do đó, nguồn rắn hổ mang từ trại rắn luôn đạt chuẩn về chất lượng để cung cấp cho thị trường trong nước và quốc tế. Nhằm quảng bá giá trị y học từ rắn đối với sức khỏe của con người, xây dựng đầu ra ổn định cho làng nghề chăn nuôi rắn, hơn 5 năm nay, Trại rắn Vĩnh Sơn đã ký hợp đồng độc quyền với Công ty Cổ phần Nam dược trong việc cung cấp nguồn dược liệu đầu vào để công ty sản xuất bộ sản phẩm mang tên "Bách xà" gồm: Viên khớp bách xà, cao xoa bách xà, rượu rắn cổ truyền... có tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh lý về xương khớp, giúp giảm đau, trơn khớp, mang lại sự thoải mái trong quá trình vận động, chăm sóc sức khỏe cho người bệnh xương khớp.
Viên khớp Bách xà do công ty sản xuất là sản phẩm được Bộ Y tế cấp giấy phép, bán rộng rãi trên toàn quốc với mức tiêu thụ hơn 20 triệu viên/năm. Đồng thời, các sản phẩm được chiết xuất từ nọc rắn cũng được khách hàng ưa chuộng.
Ngoài Trại rắn Vĩnh Sơn đang là đơn vị cung cấp độc quyền nguồn nguyên liệu cho công ty để sản xuất dược phẩm được chiết xuất từ rắn hổ mang, thời gian tới, công ty phối hợp với một số HTX, công ty đáp ứng được các yêu cầu, tiêu chuẩn trong chăn nuôi trên địa bàn xã Vĩnh Sơn để tiếp tục thu mua, hình thành vùng nguyên liệu cho sản xuất dược phẩm.
Bên cạnh kết quả đạt được, làng nghề rắn Vĩnh Sơn gặp không ít khó khăn: Nhiều hộ chăn nuôi theo kiểu tận dụng gây khó khăn cho việc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi. Công tác phòng dịch cho đàn rắn chưa được các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ quan tâm, nguy cơ dịch bệnh bùng phát vẫn còn tiềm ẩn.
Sản phẩm chủ yếu vẫn xuất sang Trung Quốc theo đường tiểu ngạch, do vậy giá thu mua đầu ra không ổn định. Việc phát triển thương hiệu làng nghề chưa được nhân dân và các hộ chăn nuôi chú trọng, mẫu mã sản phẩm chưa được cải thiện; nhiều hộ có chăn nuôi nhưng chưa đăng ký cấp giấy chứng nhận chăn nuôi dẫn đến việc khó mở rộng thị trường tiêu thụ các sản phẩm của làng nghề.
Trao đổi với chúng tôi về định hướng phát triển làng nghề trong thời gian tới, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Sơn Nguyễn Văn Quyết cho biết: Để sản phẩm mang thương hiệu của làng nghề ngày càng phát triển, chính quyền địa phương rất mong các cấp, các ngành sẽ sớm đưa khu quy hoạch làng nghề vào hoạt động, có chủ trương và cơ chế cụ thể hỗ trợ công tác GPMB khu quy hoạch làng nghề; quan tâm tạo điều kiện vay vốn, phát triển mô hình nuôi rắn trong "nhà ấm" xử lý bằng công nghệ hơi nước theo công nghệ của Hàn Quốc.
Tạo dựng và hình thành liên kết bốn nhà giữa nông dân với doanh nghiệp và nhà khoa học dưới sự hỗ trợ của nhà nước nhằm gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ, phục vụ ngày càng cao cho nhu cầu điều trị bệnh, bồi dưỡng sức khỏe con người và thực sự trở thành sản phẩm đặc trưng của tỉnh, tiến tới trở thành "sản phẩm mang thương hiệu quốc gia".
Theo Đề án phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội huyện Vĩnh Tường đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, xã Vĩnh Sơn cũng nằm trong vùng quy hoạch xây dựng thành điểm "Làng nghề chăn nuôi rắn - du lịch - dịch vụ". Đây sẽ là điều kiện thuận lợi để sản phẩm rắn Vĩnh Sơn được nhiều người biết đến.
Sưu tầm