Vùng đất chiêm trũng xã Tiên Lữ, huyện Lập Thạch quanh năm ngập nước chỉ phù hợp với trồng lúa và nuôi cá. Từ khó khăn của vùng đất chiêm trũng ấy đã tạo nên những giá trị văn hóa ẩm thực riêng với cá thính, tương nếp và bánh gạo rang. Những món ăn này đã được truyền từ đời này sang đời khác và trở thành nghề truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa của vùng quê Tiên Lữ.
Một tin vui cho người dân xã Tiên Lữ là UBND tỉnh vừa mới công nhận 3 nghề là nghề làm tương, nghề làm cá thính và nghề làm bánh gạo rang là một trong 8 nghề truyền thống của tỉnh. Những nghề này đang được chính quyền và người dân trong xã bảo tồn và phát huy.
Cá thính không chỉ là món ăn đặc trưng mà còn trở thành nghề đem lại việc làm và thu nhập cho người dân Tiên Lữ. Hiện nay, người dân xã Tiên Lữ đã thành lập tổ Hợp tác sản xuất cá thính vừa để lưu giữ nghề truyền thống, vừa để bán ra thị trường góp phần tăng thêm thu nhập, phát triển kinh tế hộ gia đình.
Còn đối với nghề làm bánh gạo rang thôn Tân Thành, với tâm huyết lưu giữ nghề truyền thống, người dân trong thôn cũng đã thành lập Tổ hợp tác làm bánh gạo rang với 45 hộ dân tham gia. Trước đây, bánh gạo rang chỉ là món quà quê được làm vào mỗi dịp lễ tết, nhưng ngày nay, phát huy giá trị nghề truyền thống, bánh gạo rang đã được làm với số lượng lớn để đưa ra thị trường. Mỗi năm, hàng tấn bánh gạo rang được sản xuất đã đem lại nguồn thu nhập ổn định trong lúc nông nhàn cho các hộ dân.
Với 3 nghề truyền thống được công nhận, xã Tiên Lữ luôn xác định những nghề này không chỉ có vai trò giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân mà còn góp phần phát triển kinh tế địa phương để xây dựng nông thôn mới. Bởi vậy, chính quyền xã luôn chú trọng công tác phát triển nghề truyền thống. Bên cạnh sản phẩm Tương nếp đã được công nhận là sản phẩm OCOP, xã cũng đang tuyên truyền, vận động các hộ dân, các tổ hợp tác tham gia chương trình OCOP để xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm truyền thống của địa phương.
Việc được công nhận là nghề truyền thống giúp địa phương lưu giữ các sản phẩm, ẩm thực mang đậm nét văn hóa đặc trưng ở quê hương, đồng thời, mở ra cơ hội giúp các hộ làm nghề quảng bá, mở rộng thị trường tiêu thụ cho sản phẩm. Bảo tồn và phát huy những giá trị của các làng nghề truyền thống, xã Tiên Lữ đang xây dựng lộ trình để duy trì bản sắc, phát triển các nghề lớn mạnh, giúp nâng cao thu nhập cho người dân địa phương, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động, xây dựng nông thôn mới giàu đẹp, văn minh./.
Hà Giang