Lễ cúng hóa vàng được coi là lễ cúng có ý nghĩa tiễn đưa gia tiên về cõi âm. Đây cũng là nét văn hóa truyền thống có từ lâu đời của dân tộc Việt Nam nhằm cầu mong được các cụ phù hộ may mắn, bình an.
Theo tục lệ của người Việt, trong những ngày trước Tết Nguyên đán, các gia đình thường tổ chức lễ cúng Tất niên để mời ông bà, tổ tiên trở về ăn Tết với con cháu. Sau khi hết 3 ngày Tết, lễ hóa vàng là ngày cúng để đưa tiễn ông bà, tổ tiên quay về cõi âm.
Trước đây, lễ hóa vàng thường được thực hiện vào ngày mùng 3 hoặc mùng 7 Tết (khai hạ). Tuy nhiên ngày nay, tùy thuộc vào thời gian thuận tiện và ngày đẹp trời, hợp mệnh với gia chủ của mỗi gia đình mà ngày cúng này được diễn ra trong khoảng từ mùng 3 tới mùng 10 tháng Giêng, cũng có những gia đình lựa chọn cúng sớm vào mùng 2.
Năm 2023, bạn có thể làm lễ cúng vào ngày mùng 3, mùng 4, mùng 5 và mùng 8 tháng Giêng. Các gia chủ có thể tham khảo những khung giờ đẹp dưới đây:
Mùng 3 Tết (tức thứ Ba, ngày 24/1 Dương lịch): Giờ Quý Mão (5h-7h), giờ Bính Ngọ (11h-13h), giờ Mậu Thân (15h-17h), giờ Kỷ Dậu (17h-19h).
Mùng 4 Tết (tức thứ Tư, ngày 25/1 Dương lịch): Giờ Mão (5h-7h), giờ Ngọ (11h-13h), giờ Thân (15h-17h), giờ Dậu (17h-19h).
Mùng 5 Tết (tức thứ Năm, ngày 26/1 Dương lịch): Giờ Mão (5h-7h), giờ Tỵ (9h-11h), giờ Thân (15h-17h), giờ Tuất (19h-21h).
Mùng 8 Tết (tức Chủ Nhật, ngày 29/1 Dương lịch): Giờ Thìn (7h-9h), giờ Tỵ (9h-11h), giờ Thân (15h-17h), giờ Dậu (17h-19h).
Nên chuẩn bị những gì để cúng hóa vàng?
Tùy theo mỗi gia đình mà việc chuẩn bị đồ trong lễ cúng hóa vàng tiễn đưa ông bà, tổ tiên cũng có sự khác nhau. Tuy nhiên, có những thứ cần thiết mà bạn phải có để dâng lên bàn thờ.
Trước tiên, bạn nên chuẩn bị mâm ngũ quả, hương, đèn, nến, bánh kẹo, trầu cau, thuốc lá, chè, tiền, vàng mã, bình hoa tươi, 2 cây mía. Theo quan niệm dân gian, 2 cây mía được dâng lên trong ngày lễ hóa vàng sẽ làm đòn gánh để ông bà, tổ tiên gánh đồ cúng, hoặc để các cụ chống đi cho đỡ mỏi. Nó cũng sẽ trở thành vũ khí để chống lại lũ quỷ khi chúng có ý đồ cướp tiền vàng.
Ngoài ra, bạn cũng cần làm thêm mâm cơm để dâng lên các cụ. Tùy vào văn hóa mỗi gia đình mà bạn có thể lựa chọn làm cơm mặn hay cơm chay. Đối với mâm cơm mặn, không thể thiếu con gà trống, bát canh, đĩa rau củ xào, giò lụa... Còn đối với mâm cơm chay, những món ăn thanh tịnh chủ yếu là rau củ xào, nấm, đậu, giò chay...
Với ý nghĩ "trần sao âm vậy", sau khi kết thúc tuần hương, gia chủ sẽ đốt vàng mã đã được chuẩn bị để các cụ ở dưới suối vàng có cái chi tiêu. Ngày nay, việc đốt vàng mã trong lễ hóa vàng cũng được khuyến cáo hạn chế tối đa để tránh lãng phí tiền của và ảnh hưởng đến chất lượng không khí, môi trường sống. Quan trọng hơn là để phòng tránh nguy cơ gây ra hỏa hoạn.
Việc cúng bái ngày nay không quá coi trọng lễ nghi mà chủ yếu đến từ sự thành tâm của gia chủ. Chỉ khi tâm chúng ta hướng thiện thì những việc chúng ta làm mới được may mắn, bình an.
Theo CTV Bảo Linh/VOV.VN
https://vov.vn/doi-song/le-cung-hoa-vang-tet-nguyen-dan-2023-post997900.vov