Ô nhiễm tiếng ồn không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống của mọi người mà còn tiềm ẩn những nguy hiểm nhất định. Một trong những ảnh hưởng tiêu biểu nhất là gây suy giảm thính lực hoặc mất thính lực hoàn toàn.
Mất thính lực có thể do tiếp xúc với tiếng ồn
Lão hóa và tiếp xúc mạn tính với tiếng ồn lớn đều góp phần làm giảm thính lực. Các yếu tố khác, chẳng hạn như ráy tai quá mức, có thể tạm thời làm giảm mức độ thu nhận âm thanh của tai. Mất thính lực có thể xảy ra theo nhiều cách khác nhau đối với mọi người ở mọi lứa tuổi.
Hầu hết nguy cơ mất thính giác do tiếng ồn được cho là xảy ra khi tiếng ồn lớn gây tổn thương hoặc tiêu diệt các tế bào tóc nhỏ ở tai trong. Những tế bào này chuyển đổi các sóng âm thanh thành tín hiệu điện và gửi chúng dọc theo dây thần kinh thính giác đến não, nơi chúng ta cảm nhận được âm thanh. Đôi khi thiệt hại là tạm thời và chúng ta không cảm nhận được. Chẳng hạn như thính giác có thể trở nên tồi tệ hơn một ngày sau khi tham dự một buổi hòa nhạc với rất nhiều âm thanh ồn ào, nhưng thính giác sẽ được cải thiện khi các tế bào tóc nhỏ ở trong tai được phục hồi.
Một số người bị điếc đột ngột không đến gặp bác sĩ vì cho rằng mất thính lực là do viêm xoang, ráy tai nhiều...
Tuy nhiên, nếu tiếp xúc với quá nhiều tiếng ồn hoặc hàng ngày tích lũy, các tế bào tóc có thể dần dần bị tiêu diệt hoàn toàn, khi đó ta có thể cảm nhận thấy sự tổn hại thính giác rõ rệt. Đa số những người tiếp xúc với tiếng ồn thường xuyên không thể nhận thấy tác hại của nó cho đến một ngày chợt nhận ra rằng mình không thể nghe tốt như trước đây.
Để tìm hiểu những tác động của việc tiếp xúc quá nhiều với tiếng ồn đến sự suy giảm thính lực, nhiều tình nguyện viên đã tham gia một cuộc thử nghiệm với việc tiếp xúc tiếng ồn và ghi lại nhật ký hàng ngày. Đó là những người phụ nữ đang nuôi con nhỏ và thường xuyên phải tiếp xúc với tiếng khóc, tiếng la hét của những đứa trẻ; những người thợ mộc; người phục vụ trong nhà hàng; nha sĩ và thợ cắt cỏ... Kết quả là mặc dù phần lớn phụ nữ đang nuôi con nhỏ nghĩ rằng những tiếng khóc, la hét của bọn trẻ không gây ảnh hưởng đến thính lực của họ. Song, kết quả từ các thiết bị được đặt trong nhà cho thấy các âm thanh thu được rất đáng ngại, thậm chí âm thanh to nhất ghi được lên tới 119 decibel (trung bình là 85 decibel) và lượng thời gian mà những phụ nữ này tiếp xúc với tiếng ồn đã vượt quá 42% so với giới hạn an toàn.
Đối với những người thợ mộc, âm thanh từ tiếng dụng cụ cưa, hay búa hàng ngày có thể gây ồn vượt 41% so với giới hạn an toàn. Một chiếc cưa tròn có thể gây tiếng ồn đạt tới 114 decibel, còn búa có thể đạt tới 130 decibel.
Và nếu không đeo thiết bị bảo vệ tai khi sử dụng các công cụ điện lớn hay khi sử dụng búa dù trong thời gian rất ngắn nhưng nó có thể gây hại nghiêm trọng và tiêu diệt tế bào thính giác.
Mất thính giác do tiếng ồn là kết quả của nhiều năm tiếp xúc với tiếng ồn lớn
Quan niệm sai lầm về suy giảm thính lực do tiếng ồn
Theo nghiên cứu của Viện Khiếm thính Quốc gia và các Rối loạn giao tiếp khác, khoảng 15% người Mỹ trong độ tuổi từ 20 đến 69 bị mất thính lực có thể do tiếp xúc với tiếng ồn tại nơi làm việc hoặc trong các hoạt động giải trí.
Dù nguyên nhân của loại mất thính giác này có vẻ đơn giản, nhưng có nhiều quan niệm sai lầm về mất thính giác do tiếng ồn.
- Nếu mất thính giác do tiếng ồn thì dễ nhận biết. Đây là quan niệm sai lầm, vì không phải lúc nào tai bị tổn thương cũng nhận thấy ngay. Mất thính giác do tiếng ồn là kết quả của nhiều năm tiếp xúc với tiếng ồn lớn và không được phát hiện điều trị kịp thời, chỉ đến khi các biểu hiện của mất thính lực rất rõ ràng, mới nhận ra tình trạng của người bệnh.
- Suy giảm thích lực do tiếng ồn, tự khỏi nếu thay đổi môi trường. Mất thính lực do tiếng ồn thường là một trong số ít các loại mất thính lực có thể tự khỏi theo thời gian. Đôi tai của bạn cần nghỉ ngơi và dành khoảng 16 giờ để hồi phục. Nếu bạn vẫn bị mất thính lực sau thời gian này thì cần gặp chuyên gia thính học để được thăm khám và điều trị kịp thời.
- Suy giảm thính lực do tiếng ồn chỉ xảy ra nếu ở và làm việc nơi công trường, nhà xưởng có tiếng ồn. Điều này chưa hẳn đúng vì suy giảm thính lực do tiếng ồn không chỉ xảy ra nếu bạn thường xuyên tiếp xúc với tiếng ồn lớn. Một lần tiếp xúc với tiếng nổ, tiếng súng, buổi hòa nhạc lớn và những tiếng ồn lớn đột ngột khác đều có thể gây ra tình trạng mất thính lực do tiếng ồn. Điều quan trọng là phải đeo thiết bị bảo vệ thính giác nếu bạn dự đoán sẽ tiếp xúc với tiếng ồn lớn, ngay cả khi chỉ trong một khoảng thời gian ngắn.
- Nghe nhạc bằng tai nghe lớn mới gây mất thính lực. Đây là quan điểm sai lầm vì không chỉ âm nhạc lớn mới có thể gây mất thính giác. Tiếng ồn công nghiệp là nguyên nhân hàng đầu gây ra mất thính lực.
Qua những nghiên cứu về ảnh hưởng của tiếng ồn đối với thính lực, các nhà khoa học khuyến cáo ngoài những người làm các công việc thường xuyên phải tiếp xúc tiếng ồn lớn nên đeo thiết bị bảo vệ tai trong quá trình làm việc, thì những người đang có môi trường sống hoặc môi trường làm việc tiếp xúc nhiều với tiếng ồn cũng nên cẩn trọng phòng ngừa sự suy giảm thính lực.
Theo TS. Nguyễn Tài Dũng/suckhoedoisong.vn - 14/09/2023
https://suckhoedoisong.vn/nhung-quan-niem-sai-lam-ve-suy-giam-thinh-luc-do-tieng-on-169230829123337404.htm