Chữ viết, tiếng nói của đồng bào dân tộc thiểu số không những bảo tồn văn hóa truyền thống của mỗi tộc người mà còn làm phong phú nền văn hóa dân tộc Việt Nam. Trong khi chữ cổ của người dân tộc Sán Dìu đang có nguy cơ bị mai một thì ở xã Đạo Trù huyện Tam Đảo đã có một người quyết tâm gìn giữ và bảo tồn tiếng nói của dân tộc mình. Ông đã bỏ thời gian, công sức của mình để mở những lớp truyền dạy chữ Hán Nôm của dân tộc Sán Dìu cho thế hệ trẻ rất hiệu quả, thu hút đông đảo trẻ em trong thôn tham gia.
Đó là ông Lam Xuân Tiến ở thôn Phân Lân Thượng, xã Đạo Trù, huyện Tam Đảo. Ông là một trong số rất ít những người già trong thôn có khả năng đọc, viết được chữ Hán Nôm của người dân tộc Sán Dìu. Ông là người có kiến thức uyên thâm về nghi lễ, tập tục của người dân tộc Sán Dìu đã được tích lũy qua nhiều năm. Hiện ông đang lưu giữ khá nhiều cuốn sách cổ bao gồm các bài cúng tế, những nghi lễ quan trọng của người Sán Dìu đã được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Với vốn hiểu biết của mình, nhiều năm qua, ông Tiến luôn tâm huyết với việc truyền dạy chữ gốc của dân tộc Sán Dìu cho thế hệ trẻ với mong muốn lữu giữ và bảo tồn ngôn ngữ của ông cha để lại.
Từ nhiều năm nay, những đứa trẻ này đã quen thuộc với hình bóng của ông Tiến. Ông chính là người truyền lửa cho thế hệ trẻ trong thôn bảo tồn và phát huy chữ Hán Nôm của người dân tộc Sán Dìu. Hiện ông Tiến đã mở được rất nhiều lớp dạy chữ Nôm miễn phí cho các cháu học sinh ở trong thôn, trong xã với mong muốn lưu giữ các bản sắc, văn hóa của người dân tộc Sán Dìu. Mặt khác thông qua việc dạy chữ này, ông cũng muốn dạy cho các cháu biết được mình sinh ra từ đâu, ai là người nuôi dưỡng mình và từ đó dạy cho chúng biết được phẩm chất đạo đức, sống thuận hiếu với cha mẹ, anh chị em hàng xóm láng giềng.
Chữ Hán Nôm được xem là một di sản văn hóa quý báu của dân tộc Sán Dìu. Do đó, việc truyền dạy và gìn giữ những cuốn sách cổ của ông Lam Xuân Tiến là một việc làm thiết thực góp phần vào việc gìn giữ và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc để thế hệ con cháu được biết đến vốn tri thức quý mà cha ông đã truyền lại cho đời sau. Việc làm của ông Tiến đang giữ cho mạch nguồn văn hóa chảy mãi trong cộng đồng người Sán Dìu ở Tam Đảo.
Mai Hương