Theo tờ Potilico đưa tin ngày 6/3, Liên minh châu Âu (EU) đang chuẩn bị huy động tới 150 tỷ euro từ thị trường tài chính nhằm tăng cường chi tiêu quân sự trong bối cảnh Mỹ dần rút khỏi các cam kết an ninh truyền thống.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC), bà Ursula von der Leyen phát biểu tại cuộc họp báo ở Kiev. Ảnh: AFP/TTXVN
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen công bố kế hoạch này vào ngày 5/3, nhấn mạnh rằng các quốc gia thành viên có thể sử dụng nguồn vốn mới để củng cố khả năng phòng thủ trước những thách thức an ninh ngày càng gia tăng.
Kế hoạch cần sự phê duyệt từ các nước EU, nhưng nếu được thông qua, Ủy ban châu Âu sẽ huy động vốn thông qua đấu giá trái phiếu, sau đó phân bổ lại cho các nước thành viên sử dụng vào mục đích quốc phòng. Các quốc gia sau đó sẽ hoàn trả lại khoản tài trợ này cho Ủy ban.
Các quỹ đầu tư lớn tại châu Âu tỏ ra quan tâm đến kế hoạch này. Bà Ulrika Torell, Giám đốc quỹ hưu trí Thụy Điển Alecta, khẳng định đơn vị này sẽ xem xét nghiêm túc các đợt phát hành trái phiếu của EU. Ông Tony Persson, Giám đốc quỹ thu nhập cố định, cho rằng thị trường tài chính sẵn sàng tiếp nhận các sáng kiến này nếu có sự đồng thuận chính trị.
Điểm mạnh của EU khi phát hành trái phiếu là mức xếp hạng tín dụng cao. Ngoại trừ Standard & Poor’s, các cơ quan xếp hạng lớn khác đều đánh giá EU ở mức AAA, tương đương với Đức - nền kinh tế mạnh nhất trong khối. Trong bối cảnh nguồn cung trái phiếu có xếp hạng cao đang giảm, nhiều nhà đầu tư coi việc phát hành trái phiếu chung của EU là một bổ sung hữu ích.
Việc phát hành trái phiếu chung không phải là điều mới đối với EU, nhưng đại dịch COVID-19 đã tạo ra bước ngoặt lớn trong cách khối này sử dụng công cụ tài chính này. Trước đây, Ủy ban châu Âu chỉ huy động các khoản nợ nhỏ lẻ, nhưng đến cuối năm 2024 tổ chức này đã vay tổng cộng 330 tỷ euro để hỗ trợ phục hồi kinh tế sau đại dịch. Bên cạnh đó, 100 tỷ euro được phân bổ cho chương trình bảo vệ việc làm SURE nhằm hỗ trợ lao động bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng. Ngoài các biện pháp phục hồi nội khối, EU cũng sử dụng nguồn vốn vay để hỗ trợ bên ngoài, với 50 tỷ euro dành cho Ukraine và 4 tỷ euro đầu tư vào khu vực Tây Balkan.
Dù vậy, việc phát hành trái phiếu quân sự vẫn đối mặt với những rào cản. Một số quốc gia có quan điểm tài chính bảo thủ như Đức và Đan Mạch muốn hạn chế quy mô vay nợ chung của EU. Nếu kế hoạch được thông qua, đây sẽ là một bước tiến lớn trong việc đưa EU trở thành một nhà phát hành trái phiếu thường xuyên như các chính phủ quốc gia.
Đề xuất của bà von der Leyen cũng phù hợp với báo cáo năm 2024 của cựu Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Mario Draghi, trong đó nhấn mạnh các thách thức chung của châu Âu nên được tài trợ bằng nguồn lực chung. Các chuyên gia tài chính cho rằng trái phiếu quân sự của EU có thể tạo ra niềm tin trên thị trường, tương tự như gói phục hồi kinh tế NextGenerationEU trong đại dịch COVID-19.
Tuy nhiên, trái phiếu của EU hiện chưa được đưa vào các chỉ số trái phiếu chính phủ do các quỹ đầu tư lớn theo dõi, khiến việc tiếp cận nguồn vốn gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, thị trường tài chính toàn cầu đang chịu áp lực lớn trước sự gia tăng mạnh mẽ của nợ công từ châu Âu đến Mỹ và Trung Quốc.
Dù có những thách thức, các chuyên gia tin rằng thị trường tài chính vẫn đủ linh hoạt để thích ứng với tình hình. Ông Stefan Hofrichter, Giám đốc kinh tế và chiến lược toàn cầu tại Allianz Global Investors, nhận định rằng dù chi phí vay có thể tăng nhưng thị trường vẫn đủ khả năng đáp ứng nhu cầu vốn của EU. Trong khi đó, ông Tony Persson của Alecta nhấn mạnh rằng dù trải qua nhiều cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch và chiến tranh, dòng tiền vẫn tiếp tục luân chuyển và thị trường vẫn hoạt động ổn định.
Theo Hoàng Tuấn Anh/Báo Tin tức
https://baotintuc.vn/the-gioi/eu-len-ke-hoach-phat-hanh-trai-phieu-quan-su-de-tang-cuong-quoc-phong-20250306152855228.htm