Nhà lãnh đạo Mỹ Donald Trump vừa đe dọa áp các lệnh trừng phạt quy mô lớn nhằm vào Nga sau khi nước này tấn công ồ ạt cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine. Ông Trump yêu cầu cả Nga và Ukraine sớm ngồi vào bàn đàm phán trước khi quá muộn.
Mỹ có thể mạnh tay với Nga
Trong một đăng tải trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Mỹ Trump viết rằng ông đang “mạnh mẽ xem xét” các lệnh trừng phạt và thuế quan nhằm vào Nga cho đến khi nào “đạt được một lệnh đình chiến và thỏa thuận dàn xếp cuối cùng cho hòa bình” tại Ukraine.
Các tổng thống Putin, Trump và Zelensky. Ảnh: Fox News.
Giám đốc Hội đồng Kinh tế quốc gia Kevin Hassett nói với các phóng viên rằng ông Trump sẵn sàng sử dụng chiến thuật “cây gậy và củ cà rốt” để đưa cả Nga lẫn Ukraine tới bàn đàm phán. Trả lời câu hỏi của Fox News xin cung cấp thêm chi tiết, ông Hassett cho biết “thực sự có rất nhiều thứ”.
Reuters dẫn nguồn tin không quân Ukraine cho biết, phía Nga được cho là đã bắn 67 tên lửa và tập kích 194 UAV trong đêm 6/3, rạng sáng 7/3/2025 vào cơ sở hạ tầng năng lượng và khí đốt của Ukraine.
Bộ trưởng Năng lượng Ukraine Herman Halushchenko viết trên mạng xã hội rằng “một lần nữa, cơ sở hạ tầng năng lượng và khí đốt ở nhiều vùng của Ukraine đã bị tập kích ồ ạt bằng tên lửa và UAV”.
Trong suốt 3 năm xung đột vũ trang Nga - Ukraine, Nga đã tấn công cơ sở năng lượng Ukraine nhiều lần. Hồi tháng 4/2024, Nga đã phá hủy một trong những nhà máy điện lớn nhất của Ukraine. Đến tháng 12/2024, Nga cũng tấn công liên tục vào lưới điện Ukraine.
Tổng thống Trump cũng gửi một thông điệp tới Nga và Ukraine thông qua đăng tải trên Truth Social: “Hãy ngồi vào bàn đàm phán ngay lúc này, trước khi quá muộn”.
Vụ tập kích của Nga vào ngày 7/3 dường như là để đáp trả việc Tổng thống Ukraine Zelensky xác nhận đội ngũ của ông sẽ tham gia hòa đàm với Mỹ tại Saudi Arabia vào tuần tới. Bản thân ông Zelensky sẽ không có mặt tại cuộc họp nhưng đội ngũ của ông sẽ ngồi cùng những người đồng cấp của Mỹ để thảo luận chấm dứt chiến tranh.
Trong thông báo của mình về việc Ukraine tham gia hòa đàm, Tổng thống Zelensky nói rằng đất nước ông là bên “quan tâm nhất đến hòa bình”.
Hai ông Trump và Zelensky đã đấu khẩu kịch liệt với nhau ngay bên trong Nhà Trắng vào ngày 28/2. Tuy nhiên, quan hệ giữa hai bên đã có phần dịu đi sau khi ông Trump đọc một bức thư của ông Zelensky trước một phiên họp chung của Quốc hội Mỹ. Ông Trump cho biết ông đánh giá cao bức thư do ông Zelensky gửi cho nhà lãnh đạo Mỹ.
Ukraine nhận thêm đòn nặng
Trong khi đó, Mỹ đã tạm thời ngưng cung cấp dịch vụ hình ảnh vệ tinh cho Ukraine. Đây là một đòn nặng ký nữa mà chính quyền Tổng thống Trump giáng vào Ukraine, sau đòn đóng băng cung cấp vũ khí và ngưng chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine.
Maxar, công ty hàng đầu Mỹ về cung cấp hình ảnh vệ tinh thương mại, cho biết quyết định của chính quyền Trump đã ảnh hưởng đến các dịch vụ của công ty này dành cho Ukraine.
Trong một tuyên bố, Cơ quan Tình báo Không gian địa lý quốc gia của Mỹ cho biết, họ đã “tạm ngừng quyền tiếp cận” đối với hệ thống cung cấp hình ảnh vệ tinh thương mại do Mỹ mua, dựa trên “sắc lệnh của chính quyền về vấn đề ủng hộ Ukraine”.
Các đối tác và đồng minh của Mỹ sử dụng hệ thống trên để tiếp cận hình ảnh vệ tinh thông qua dịch vụ chụp ảnh vệ tinh Global Enhanced GEOINT Delivery.
Bản thân quân đội Ukraine đã dựa rất nhiều vào dịch vụ này để giành lợi thế trước Nga về mặt công nghệ.
Các đơn vị pháo binh và UAV của Ukraine nghiên cứu những hình ảnh trên để tìm kiếm các mục tiêu có giá trị bên phía Nga, đồng thời đánh giá thiệt hại của đối phương nhằm cải thiện độ chính xác của các đòn tấn công. Hình ảnh vệ tinh được cung cấp liên tục sẽ giúp các chỉ huy và binh sĩ liên tục nắm được vị trí của quân và kho đạn đối phương cũng như phát hiện được điểm yếu và hoạt động di chuyển quân của họ.
Bên cạnh đó, hình ảnh vệ tinh nói trên cũng hỗ trợ lực lượng hậu cần, giúp họ vạch ra lộ trình di chuyển xe cơ giới, tìm ra hành lang thay thế trong trường hợp lối cũ đã bị gài mìn hoặc bị phá hủy.
Việc ngưng dịch vụ này gây tác động lập tức lên các quân nhân Ukraine. Một số người trong số họ mô tả quyết định của Mỹ là hành động phản bội.
Oleksandr, 40 tuổi - một sĩ quan Ukraine chuyên giám sát hoạt động tình báo bên trong tỉnh Kursk của Nga, cho biết một số quân nhân sử dụng phần mềm tác chiến có tích hợp hình ảnh nhưng bản đồ trong các chương trình này giờ không còn khả dụng nữa.
Oleksandr nói: “Hiểu chi tiết hơn về địa hình chiến trường là lợi thế lớn ở mọi cấp độ. Thiếu dữ liệu này, chúng tôi tất yếu đánh mất tốc độ và độ chính xác. Yếu tố này không mang tính quyết định nhưng thiếu nó, sẽ rất bất tiện”.
Một người lính Ukraine khác cho biết, dịch vụ vệ tinh nói trên “đơn giản là đã biến mất”gần thị trấn Pokrovsk (nằm ở phía Đông Ukraine) - một trung tâm hậu cần của Ukraine mà Nga đang nỗ lực đánh chiếm.
Theo Trung Hiếu/VOV.VN biên dịch
https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/tong-thong-my-trump-de-doa-trung-phat-lon-neu-nga-khong-chiu-dam-phan-hoa-binh-post1159689.vov