Tại dự thảo luật, Bộ Công an đề xuất bổ sung quy định tại điều 60 Bộ luật Hình sự theo hướng sau khi hết thời hiệu thi hành bản án, người bị kết án tử hình được chuyển xuống hình phạt tù chung thân hoặc chung thân không xét giảm án.
Bộ Tư pháp vừa công bố hồ sơ thẩm định dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi). Dự án này do Bộ Công an chủ trì soạn thảo.
Dự kiến, dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi) được trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến, thông qua theo trình tự, thủ tục rút gọn tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV (tháng 10/2025).
Bộ Công an đề xuất khi hết thời hiệu thi hành bản án, người bị kết án tử hình được chuyển xuống hình phạt tù chung thân hoặc chung thân không xét giảm án. (Ảnh minh họa)
Theo tờ trình của Bộ Công an, qua tổng kết 8 năm thi hành thấy rằng, Bộ luật Hình sự đã góp phần quan trọng trong quản lý xã hội, phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm, giữ vững an ninh, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ lợi ích của tổ chức, của Nhà nước và của công dân.
Tuy nhiên, sau hơn 8 năm thi hành, tình hình đất nước đã có nhiều thay đổi lớn về mọi mặt nên quy định của Bộ luật Hình sự đã bộc lộ nhiều vướng mắc, bất cập.
Theo Bộ Công an, Bộ luật Hình sự hiện hành quy định cụ thể về thời hiệu thi hành bản án tại Điều 60. Theo đó, khi hết thời hạn quy định, người bị kết án không phải chấp hành về bản án đã tuyên, đối với các trường hợp xử phạt tử hình thì thời hiệu thi hành bản án là 20 năm.
Nhưng bộ luật không có quy định sau khi hết thời hiệu thi hành bản án tử hình, người bị kết án tử hình có được chuyển xuống hình phạt khác như: tù chung thân, phạt tù có thời hạn hay được trả tự do và chưa có thủ tục chuyển hình phạt.
“Thực tế, có 17 bị án bị giam hơn 15 năm nhưng vẫn chưa được thi hành án, gây lúng túng cho các cơ quan thực thi trong việc áp dụng quy định tại Điều 55 Bộ luật Hình sự năm 1999 hay Điều 60 Bộ luật Hình sự hiện hành, cho hay không cho các bị cáo hưởng thời hiệu”, tờ trình nêu rõ.
Để khắc phục, tại dự thảo, Bộ Công an đề xuất bổ sung quy định tại điều 60 Bộ luật Hình sự theo hướng sau khi hết thời hiệu thi hành bản án, người bị kết án tử hình được chuyển xuống hình phạt tù chung thân hoặc chung thân không xét giảm án.
Đồng thời, bổ sung quy định về thủ tục tố tụng khi người bị kết án được chuyển sang một trong 2 hình phạt nêu trên.
Đề xuất bổ sung quy định tòa có thể tuyên hoãn thi hành án tử hình 2 năm
Theo tờ trình, Bộ Công an còn đề xuất bổ sung quy định về việc tòa án có thể tuyên hoãn thi hành án tử hình 2 năm đối với người bị kết án tại thời điểm tuyên bản án tử hình. Cơ quan soạn thảo cho rằng, quy định này vừa đảm bảo tính nhân đạo, vừa phù hợp với thực tiễn và giải quyết một số vướng mắc bất cập về thời hạn nêu trên.
Theo tổng kết thực tiễn, trường hợp thi hành án tử hình nhanh nhất cũng mất 16 tháng với bị án không xin ân giảm và 30 tháng với bị án xin ân giảm. Do đó, việc tạm hoãn 2 năm là phù hợp.
Trong 2 năm đó, các đối tượng thuộc diện không bị thi hành án tử hình (tại khoản 3 Điều 40 Bộ luật Hình sự) có thời gian để thực hiện khắc phục hậu quả (nộp 3/4 tài sản tham nhũng để chuyển thành tù chung thân).
Mặt khác, việc quy định thời hạn áp dụng khoản 3 Điều 40 Bộ luật Hình sự là 2 năm vừa đảm bảo công bằng tránh việc lợi dụng. Thời hạn 2 năm để xét đơn ân giảm cũng giúp giảm áp lực cho Chủ tịch nước và các cơ quan giải quyết đơn xin ân giảm.
Theo Kim Anh/VOV.VN
https://vov.vn/phap-luat/bo-cong-an-de-xuat-het-thoi-hieu-thi-hanh-an-tu-hinh-duoc-xuong-an-chung-than-post1189619.vov