Khi theo dõi trường hấp dẫn của Mặt Trăng, giới khoa học phát hiện "vùng sáng" - mặt luôn hướng về phía Trái Đất - có nhiệt độ ấm hơn "vùng tối", cho thấy cấu trúc bên trong của vệ tinh này có sự bất đối xứng.
Mặt trăng nhìn từ Los Angeles, Mỹ. Ảnh: AFP/ TTXVN
Chúng ta đã biết rằng vùng sáng của Mặt Trăng trông khác với vùng tối kể từ khi chúng ta bắt đầu quan sát vệ tinh của Trái Đất này. Nhưng chúng ta chưa chắc chắn liệu sự khác biệt đó có phản ánh điều gì đó sâu xa hơn - một cái gì đó dưới bề mặt Mặt Trăng hay không, Ryan Park tại Phòng thí nghiệm Động cơ Phản lực NASA ở California cho biết. Ông và các đồng nghiệp đã sử dụng dữ liệu từ tàu vũ trụ GRAIL của NASA để chứng minh điều đó.
Trong sứ mệnh GRAIL, hai tàu vũ trụ đã quỹ đạo Mặt Trăng vào năm 2011 và 2012 trong khi thu thập dữ liệu về cách trọng lực của Mặt Trăng ảnh hưởng đến chuyển động tương ứng của chúng. Bởi vì trường hấp dẫn phản ánh các đặc điểm vật lý của nó, điều này cho phép các nhà nghiên cứu tính toán hình dạng của Mặt Trăng và cách nó bị biến dạng bởi lực hấp dẫn của Trái Đất.
Nhưng các chi tiết của trường hấp dẫn này không thể được giải thích chỉ bằng vẻ ngoài của Mặt Trăng - các nhà nghiên cứu phải xem xét liệu phần bên trong có thể không đồng đều hay không. Các nghiên cứu trước đây dự đoán rằng vùng sáng của Mặt Trăng sẽ biến dạng nhiều hơn vùng tối khi đáp ứng với lực kéo của Trái Đất, Jeffrey Andrews-Hanna tại Đại học Arizona cho biết. Công trình mới xác nhận điều đó và "cung cấp cái nhìn mới về phần bên trong của Mặt Trăng", ông nói.
Park và nhóm của ông đã sử dụng dữ liệu GRAIL để tính toán chính xác mức độ nhạy cảm của Mặt Trăng trong việc thay đổi hình dạng đáp ứng với trọng lực của Trái Đất. Họ phát hiện ra rằng thước đo này lớn hơn 72% khi so với giải thuyết bên trong của Mặt Trăng hoàn toàn đồng đều và đối xứng.
Sean Solomon tại Đại học Columbia ở New York cho biết mô hình về cấu trúc bên trong của Mặt Trăng này cũng phù hợp với những gì chúng ta biết về lịch sử núi lửa của Mặt Trăng và sự phân bố của các nguyên tố phóng xạ, như urani và thori, gần bề mặt của "quả cầu bạc".
Theo ông Park, nguyên nhân khiến Mặt Trăng lại trở nên như vậy vẫn là một câu hỏi mở, mặc dù một số cấu trúc bên trong không đồng đều của Mặt Trăng có thể do lịch sử va chạm với các vật thể khác. Trong tương lai, nhóm của ông Park muốn sử dụng các phép đo địa chấn của các trận "động đất mặt trăng" để củng cố hiểu biết của họ về phần bên trong của Mặt Trăng. Những phép đo đó sẽ đến từ các thiết bị như Farside Seismic Suite, mà NASA dự định phóng vào năm 2026.
Theo Thanh Tùng (TTXVN)
https://baotintuc.vn/khoa-hoc-cong-nghe/he-lo-bat-ngo-ve-cau-truc-ben-trong-mat-trang-20250515074316295.htm