Xung đột mới giữa Ấn Độ và Pakistan phơi bày cuộc chiến ảnh hưởng giữa Israel và Thổ Nhĩ Kỳ. Vũ khí Trung Đông được đưa ra thử lửa, định hình lại cán cân quyền lực ở Nam Á.
Hình ảnh chụp từ video cho thấy Pakistan phóng tên lửa đáp trả các vụ tấn công của Ấn Độ, ngày 10/5/2025. Ảnh: AA/TTXVN
Theo Wall Street Journal ngày 9/6, trong cuộc đối đầu mới nhất giữa Ấn Độ và Pakistan, vai trò của các cường quốc Trung Đông đã được phơi bày rõ nét: Israel đứng về phía New Delhi, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ Islamabad. Sự phân chia này không chỉ phản ánh các liên minh chiến lược mà còn cho thấy tầm ảnh hưởng ngày càng sâu rộng của Trung Đông trong cán cân quyền lực khu vực Nam Á.
Tầm quan trọng của vũ khí Israel với Ấn Độ
Cuộc xung đột tháng trước đã trở thành "sân khấu" để thử nghiệm hiệu quả vũ khí của các cường quốc Trung Đông. Theo nhà phân tích an ninh nổi tiếng Nitin Gokhale, vũ khí Israel đã thể hiện ưu thế vượt trội. Thiết bị bay không người lái (UAV) dẫn đường chính xác Palm 400, UAV cảm tử Harop và máy bay Harpy phá hủy radar của Israel đều hoạt động hiệu quả, tạo nên sự tương phản rõ rệt với hiệu suất hạn chế của UAV Thổ Nhĩ Kỳ mà Pakistan sử dụng.
Sự thành công này không phải là ngẫu nhiên. Israel đã xây dựng danh tiếng về độ tin cậy tại New Delhi thông qua nhiều thập kỷ hợp tác. Các loại vũ khí của Israel đại diện cho đỉnh cao công nghệ mà Ấn Độ đang tìm kiếm, từ hệ thống cảnh báo sớm Phalcon đến tên lửa chống tăng hiện đại.
Mối quan hệ trên đã vượt xa việc mua bán vũ khí đơn thuần. Israel Aerospace Industries đã thành lập nhiều liên doanh với các công ty Ấn Độ và mở công ty con tại đây. Elbit Systems hợp tác với Bharat Forge sản xuất hệ thống pháo và súng cối, đồng thời liên kết với Adani Defence & Aerospace để chế tạo UAV.
Theo số liệu của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), Israel là nhà cung cấp vũ khí số 3 của Ấn Độ giai đoạn 2020-2024, chỉ sau Nga và Pháp. Đáng chú ý, Ấn Độ là khách hàng số 1 của Israel, chiếm tới 34% lượng vũ khí xuất khẩu của nước này.
Mối quan hệ này từng là điều không thể tưởng tượng. Mặc dù công nhận Israel từ 1950, Ấn Độ mới thiết lập quan hệ ngoại giao đầy đủ vào 1992. Trong Chiến tranh Lạnh, Ấn Độ được coi là "bên ủng hộ mạnh mẽ nhất cho sự nghiệp của người Palestine bên ngoài thế giới Hồi giáo".
Bước ngoặt đầu tiên diễn ra trong xung đột Kargil 1999, khi Israel nhanh chóng hỗ trợ Ấn Độ bằng tên lửa dẫn đường laser, UAV giám sát và đạn dược. Mốc quan trọng thứ hai là việc ông Narendra Modi lên làm Thủ tướng Ấn Độ năm 2014. Đảng BJP của ông Modi từ lâu bất bình với khuynh hướng chống Israel của đảng Quốc đại, coi đây là việc "hy sinh lợi ích quốc gia để thu hút cử tri Hồi giáo".
Thổ Nhĩ Kỳ - Người bạn mới của Pakistan
Ở phía bên kia, Pakistan đã tìm thấy một đồng minh quan trọng là Thổ Nhĩ Kỳ thời Tổng thống Recep Tayyip Erdogan. Quan điểm Hồi giáo của lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã thắt chặt mối quan hệ Ankara-Islamabad, đặc biệt khi Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu ủng hộ Pakistan về vấn đề Kashmir.
Trong cuộc xung đột hồi tháng trước, Thổ Nhĩ Kỳ đã phản đối các cuộc tấn công của Ấn Độ vào Pakistan. Nhiều UAV mà Pakistan sử dụng được cho là do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất. Ngay sau xung đột, Tổng thống Erdogan đã chào đón Thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif và Tham mưu trưởng Lục quân Pakistan Asim Munir tại Istanbul.
Đối với Ankara, việc đóng vai trò tích cực hơn ở Nam Á phù hợp với tham vọng "tân Ottoman" - biến Thổ Nhĩ Kỳ thành cường quốc Hồi giáo hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, chuyên gia Daniel Pipes từ Diễn đàn Trung Đông nhận định rằng việc các cuộc tấn công của Pakistan bị đánh chặn thành công đã ảnh hưởng đến danh tiếng Thổ Nhĩ Kỳ với tư cách nhà sản xuất UAV. Ông Pipes đánh giá UAV từ Thổ Nhĩ Kỳ đã tỏ ra "lạc hậu" trong cuộc xung đột này.
Tuy nhiên, sự can dự của các cường quốc Trung Đông đã định hình lại cán cân quyền lực trong khu vực. Đối với Ấn Độ, hợp tác với Israel giúp đa dạng hóa chuỗi cung ứng vũ khí và tiếp cận công nghệ cao. Điều này cũng có lợi cho Mỹ khi giúp Ấn Độ giảm phụ thuộc vào vũ khí Nga và xích lại gần phương Tây.
Trong khi đó, Pakistan phụ thuộc mạnh vào Trung Quốc - nước cung cấp 80% hàng nhập khẩu quốc phòng giai đoạn 2020-2024 theo SIPRI. Thổ Nhĩ Kỳ đã nổi lên là nhà cung cấp lớn thứ ba, tuy nhiên hiệu quả thực chiến còn để lại dấu hỏi.
Tóm lại, cuộc xung đột mới nhất ở Nam Á đã cho thấy rõ: quyền lực của Trung Đông không chỉ ảnh hưởng trong khu vực mà còn định hình cán cân quân sự toàn cầu, với Ấn Độ và Pakistan trở thành "sân khấu" để các cường quốc Trung Đông thử nghiệm ảnh hưởng và công nghệ của mình.
Theo Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc
https://baotintuc.vn/the-gioi/quyen-luc-cua-trung-dong-o-nam-a-20250610085133701.htm