Thịt chó là món ăn khoái khẩu của dân ta. Cách thức chế biến thịt chó của các nơi thường giống nhau; nhưng cũng có nơi gia giảm đôi chút và nơi nào cũng cho rằng thịt chó quê mình "ngon nhất đời?. Khách về thăm Vĩnh Tường hay được mời đi thưởng thức thịt chó ở xã Ngũ Kiên với lời giới thiệu khiêm tốn là "cách làm đơn giản thôi nhưng ngon nhất huyện đấy!".
Cách làm "đơn giản" ở đây như sau:
Người ta thường chọn một trong bốn loại "nhất vện, nhị vàng, tam khoang, tứ đốm". Theo kinh nghiệm các cụ, bốn loại này ít có mùi hôi, thịt ngon hơn cả.
Khi thịt chó phải chú ý khâu thui: thui bằng rơm, quạt cho lưỡi lửa bám khắp người con chó, sao cho da vàng xóm, không bị ( hãy xốp. Thui xong, dùng rơm sạch lau chùi thật kỹ, dùng dao cạo sạch, lấy rẻ sạch lau kỹ lần cuối rồi mổ dọc con chó, lưỡi hết nội tâm, láy giẻ lau lần nữa (không rửa nước để thịt khỏi tanh).
Thịt chó được lọc và phân loại để làm:
Xương băm từng miếng, pha riềng, mẻ, tương và mắm tôm, liều lượng theo khẩu vị. Trộn kỹ, cho nước ngập trên xương, đem đun Kỹ. Khi thử' thấy thịt róc trơ xương, nếm có vị đậm, thơm là được món xáo chó ngon.
Nhựa mận: Thái thịt bạc nhạc lọc từ chân, bụng và lóc từ xương thành miếng nhỏ, trộn lẫn tiết chó, pha tương, mắm, gia vị vừa đủ đánh kỹ và để ướp một lát. Cho thêm ít nước, đun nhỏ lửa và đảo kỹ cho ra chất sền sệt, màu mận chín, gọi là nhựa mận. ăn nhựa mận với bún hoặc bánh đa nướng là hợp nhất.
Chả chó: Thịt đùi và bụng được thái vuông vức thành miếng, trộn đều riềng mẻ, mắm tôm, ướp chừng nửa tiếng, xiên từng xâu, nướng bằng than chì ngô. Chả chó ăn bao giờ cũng ngon, ngọt, khỏi phải bàn.
Chả bọc: Gỡ mỡ chài trong bụng chó, thái từng mảng mỏng dùng làm áo. Thịt bạc nhạc băm kỹ cùng với sụn sườn. Lấy lá lốt gói thịt băm bên trong, bên ngoài gói mỡ chài thành chả bọc. Kẹp chả bọc trên phên sắc đem nướng như chả miếng. Ăn mềm lại sần sật, cũng lạ miệng.
Thịt luộc: Dùng những xúc thịt đùi đem luộc kỹ, vớt ra, thái từng miếng mỏng, chấm mắm tôm chanh pha óc chó thì tuyệt vời.
Dồi chó: Đây là món đặc biệt của chó. Thực ra, dồi chó có ngon hay không phụ thuộc vào tài chế biến và chất độn. Thông thường, chất độn gồm đỗ xanh, lạc nhân, rau mơ, lá lết, đinh lăng và thịt thập cẩm băm kỹ sao cho nhuận nhuyễn với nhau; có thể cho thêm chút mắm tôm và ớt bột. Nhồi chất độn vào lòng và ken cho đầy, buộc kỹ hai đầu rồi đem luộc. Luộc và nướng sau đó cũng làm như mọi nơi. Miếng dồi chó mang đủ các hương vị béo, bùi, ngọt ngào, cay thơm, người ăn cứ tưởng như trên đời chẳng còn món gì ngon hơn thế.
Thông thường, thịt chó chỉ có 6 món như vậy. Sau này, các quán thịt chó ở Ngũ Kiên sáng tạo thêm món chân chó. Bốn chân chó làm thật sạch, chặt dài 4 - 5 cm đem luộc kỹ. Mỗi vị thực khách đùng một chân, nhâm nhi với rượu, vừa ngon miệng vừa cho rằng sẽ mạnh chân khoẻ tay!
ST