Nếu đã một lần đặt chân đến Cao Bằng, mảnh đất nơi biên cương xa xôi trong những ngày hè đầy nắng, Quý khách hãy tự thưởng cho mình một món ăn dân dã, bình dị nơi đây đó chính là món Thạch Đen. Ngoài tác dụng giải khát theo Đông Y món ăn này còn có tác dụng giúp hạ huyết áp, trị cảm mạo, đau khớp, đái đường hay viêm gan cấp. Để món ăn ngon và hấp dẫn là cả một quá trình người nghệ nhân nơi đây cẩn thận, tỉ mỉ với từng khâu quan trọng như chọn nguyên liệu, cách nấu …
Nguyên liệu chính làm nên món ăn này chính là Cây thạch đen ( hay còn gọi là Sương sáo ) - một loại cây thân cỏ cao chưa tới 1m, Nhờ những giá trị kinh tế nó mang lại, loại cây này được trồng nhiều ở khu vực miền núi phía Bắc, là loài cây trồng ngắn ngày, từ lúc giâm cành đến khi thu hoạch chỉ khoảng 4 tháng. Thân và lá cây có thể dùng ngay hoặc phơi khô để trữ dùng dần.
Người Cao Bằng nấu thạch đen hòa thêm một chút bột năng và một chút đường, lá thạch nấu trong vòng 3-4 tiếng đồng hồ cho đến khi lá nhừ hẳn sau đó đem ra vò, lọc đi lọc lại lấy nước trong rồi đun sôi. Trong khi đun sôi nồi nước lá nghệ nhân sẽ cho thêm một chút đường ( Có thể không cho đường cũng được) sau đó để lửa liu riu cho thêm một bột năng, quấy đều tay từ 40 -50 phút. Đợi cho bớt nóng rồi đổ vào khuôn, khi thạch nguội hẳn thì được bảo quản nơi mát. Thạch đen ngon nhất khi quý khách thưởng thức trong vòng 3 ngày đầu tiên từ lúc nấu xong. Khi ăn Quý khách có thể ăn riêng hoặc ăn cùng với chè, sữa chua … Mỗi một nghệ nhân đều có một bí quyết nấu thạch riêng của mình nên nếu quý khách tinh ý sẽ nhận thấy có sự khác biệt giữa những hộp thạch đến từ những “xưởng sản xuất” khác nhau, nhìn chung các nghệ nhân Cao Bằng hiện nay vẫn đang nấu Thạch đen theo phương pháp thủ công, không dùng chất bảo quản, không dùng phẩm màu nhưng vẫn tạo được độ thơm ngon và dẻo dai cho sản phẩm. Thạch đen Cao Bằng ngày càng trở nên phổ biến hơn với mọi người dân gần xa, Quý khách đừng quên mua thạch đen về làm quà mỗi khi có chuyến lên thăm mảnh đất Cao Bằng nhé !
Theo OANH TÂM/baovanhoa.vn