Qua 1 năm triển khai mô hình phối hợp quản lý thanh, thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật tại xã Đạo Trù, huyện Tam Đảo đã huy động được sự vào cuộc của các ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương và gia đình cùng lực lượng Công an góp phần tích cực trong phòng ngừa tội phạm, giữ vững an ninh trật tự trên địa bàn.
Đạo Trù là một xã miền núi nghèo thuần nông của huyện Tam Đảo với 13 thôn, gần 18.000 nhân khẩu, trên 4.000 hộ, trong đó, đồng bào dân tộc Sán Dìu chiếm trên 87,5% dân số. Năm 2020, lực lượng Công an chính quy được triển khai đảm nhiệm các chức danh thay thế lực lượng Công an bán chuyên trách. Qua công tác nắm tình hình, Công an xã nhận thấy, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, các vấn đề tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gia tăng, tác động ảnh hưởng trực tiếp đến thế hệ trẻ là thanh, thiếu niên - lứa tuổi hết sức nhạy cảm, chưa phát triển toàn diện, nếu không quản lý, giáo dục tốt sẽ có nguy cơ vi phạm pháp luật.
Theo thống kê, năm 2022, trên địa bàn xã Đạo Trù có hơn 1.500 thanh thiếu niên có độ tuổi từ 14 đến 18, trong đó có 12 thanh thiếu niên có biểu hiện trốn học, 16 thanh thiếu niên có biểu hiện vi phạm pháp luật, trong đó có trường hợp đã tham gia gây rối trật tự cộng cộng, cá biệt có trường hợp muốn bỏ học, một số trường hợp có hành vi lấy tài sản của gia đình đi bán để có tiền tiêu xài, hoặc tiêu xài vượt quá khả năng dẫn đến vay nợ…
Qua nắm tình hình, Công an xã nhận định đa số các thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật đều thiếu sự quan tâm, định hướng kịp thời. Phần lớn đó là các trường hợp có hoàn cảnh khó khăn như bố mẹ ly hôn, bố mẹ đi làm ăn xa ở nhà với ông bà…. Thiếu sự quan tâm chăm sóc, không có sự định hướng đúng đắn kịp thời, các cháu dễ bị lôi kéo sa đà vào những hoạt động không lành mạnh dẫn đến vi phạm pháp luật.
Nhận thức rõ nguy cơ tiềm ẩn phức tạp liên quan đến an ninh trật tự từ thực trạng trên, Công an xã đã báo cáo Công an huyện Tam Đảo và chính quyền xã Đạo Trù đưa một số thanh thiếu niên về ở tại Công an xã Đạo Trù để có thời gian chăm sóc, giáo dục.
Đây đều là các cháu có hoàn cảnh éo le, ít được gia đình quan tâm, chăm sóc. Có cháu mồ côi cha, mẹ phải đi làm kiếm tiền, nên ở một mình; có cháu bố mẹ li hôn ở với ông bà.
Đến ở cùng cán bộ chiến sỹ Công an xã Đạo Trù, các thanh thiếu niên được dạy điều hay, lẽ phải, được hướng dẫn làm việc nhà, chơi các môn thể thao lành mạnh và được các cán bộ chiến sỹ Công an kèm cặp việc học tập. Thời gian đầu, các cháu khá e ngại nhưng qua thời gian, các thiếu niên đã thay đổi rõ rệt. Từ những cậu bé nghịch ngợm, mải chơi, các em đã có ý thức hơn trong học tập và cả các công việc sinh hoạt hàng ngày. Một số em trước đó trốn học, bỏ học đã được xin cho đi học lại. Đến nay, đã có 10 thiếu niên được các cán bộ chiến sỹ Công an xã Đạo Trù chăm sóc. Có cháu chỉ ở một thời gian ngắn, nhưng có cháu ở vài năm, đến khi vào học cấp THPT. Điển hình như cháu Đỗ Văn Việt, sinh năm 2008 ở thôn Lục Liễu, sau gần ba năm mới xin về ở với bố mẹ để vừa đi học vừa đi làm.
Các thiếu niên đều chia sẻ rằng, thời gian được sinh sống, học tập dưới sự chỉ bảo, chăm sóc của các cán bộ chiến sỹ Công an xã Đạo Trù đã giúp các em kịp thời có sự điều chỉnh về nhận thức và hành vi để không bị lôi kéo, sa đà vào hoạt động tội phạm và vi phạm pháp luật.
Qua thực tế cho thấy, phương pháp trên mang lại hiệu quả tích cực, tháng 01/2024, Công an huyện Tam Đảo và Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc xã Đạo Trù đã chỉ đạo Công an xã tham mưu xây dựng mô hình “Phối hợp quản lý thanh, thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật” để triển khai bài bản mang lại hiệu quả cao hơn, góp phần nâng cao chất lượng công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tại địa bàn.
Công tác khảo sát triển khai xây dựng mô hình được thực hiện bài bản, từ rà soát các thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật; các tụ điểm dễ phát sinh tệ nạn xã hội, các điều kiện dễ lôi kéo thanh thiếu niên vi phạm pháp luật trên địa bàn; rà soát các cá nhân có trình độ, kiến thức, có uy tín trong cộng đồng, có khả năng giáo dục, thuyết phục, quản lý các thanh, thiếu niên cũng như đề xuất các biện pháp quản lý, giáo dục thanh thiếu niên hiệu quả.
Ngày 20/05/2024, Chủ tịch UBND xã Đạo Trù ký Quyết định số 212/QĐ-CT về xây dựng mô hình “Phối hợp quản lý thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật tại xã Đạo Trù”; Quyết định số 213/QĐ-CT về việc thành lập Ban Chỉ đạo mô hình “Phối hợp quản lý thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật tại xã Đạo Trù” và Quyết định số 214/QĐ-CT về việc thành lập Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo mô hình “Phối hợp quản lý thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật tại xã Đạo Trù”.
Mục tiêu của mô hình phấn đấu “3 không” là: Không có thanh, thiếu niên bỏ học; Không có thanh, thiếu niên vi phạm pháp luật và Không có thanh thiếu niên mắc tệ nạn xã hội.
Ngày 24/5, UBND xã Đạo Trù tổ chức hội nghị ra mắt mô hình “Phối hợp quản lý thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật". Ngay sau hội nghị ra mắt, Ban Chỉ đạo mô hình dưới sự tham mưu, hướng dẫn chuyên môn của Công an huyện Tam Đảo, Công an xã Đạo Trù đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho thanh thiếu niên trên địa bàn xã. Tổ chức 31 buổi sinh hoạt Chi đoàn tuyên truyền giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên, trong đó có 28 buổi sinh hoạt Chi đoàn thôn, 03 hội nghị của Đoàn Thanh niên xã. Nội dung tuyên truyền đa dạng, phong phú gồm nhận thức về tác hại của ma tuý, sự cần thiết chấp hành pháp luật an toàn giao thông, chấp hành các quy định về phòng cháy, chữa cháy, nhận biết và phòng, chống tệ nạn xã hội, nhận thức rõ về các hình thức, phương thức, thủ đoạn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng… Ban Chỉ đạo mô hình đã thiết kế 51 khẩu hiệu tuyên truyền phổ biến pháp luật, phối hợp với các nhà trường trên địa bàn xã tổ chức 14 buổi sinh hoạt ngoại khóa do lực lượng Công an xã phối hợp Đội Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ Công an Huyện Tam Đảo hướng dẫn công tác phòng, chống đuối nước, không đốt pháo, kỹ năng khi gặp tình huống cháy, nổ cho các em học sinh, thanh thiếu niên.
Ban Chỉ đạo mô hình đã xây dựng 24 bài tuyên truyền, hướng dẫn 13/13 thôn dân cư trên địa bàn thường xuyên phát trên hệ thống truyền thanh của thôn về các phương thức, thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng. Trong dịp Hội trại hè xã Đạo Trù năm 2024, Ban Chỉ đạo mô hình, nòng cốt là lực lượng Công an xã đã phát hơn 1.200 tờ rơi tuyên truyền phổ biến pháp luật đến đoàn viên, thanh niên và quần chúng Nhân dân tham dự hội trại. Các thành viên Ban Chỉ đạo mô hình nhận giúp đỡ, giáo dục 12 thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật trên địa bàn các thôn dân cư. Trong đó, chủ động phối hợp với các gia đình để nắm bắt tâm tư, tình cảm, nắm bắt các mối quan hệ, các vấn đề tác động đến thanh thiếu niên, từ đó có biện pháp, cách tiếp cận từng cá nhân là thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật một cách phù hợp, hiệu quả nhất; phối hợp với các gia đình, nhất là các cá nhân có uy tín trong các dòng họ, trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số để giáo dục thanh thiếu niên, không để thanh thiếu niên có điều kiện bị các đối tượng xấu rủ rê, lôi kéo hoặc thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức. Kết quả, đến nay 12/12 cá nhân đều tích cực đến trường học tập, không có thanh thiếu niên được giúp đỡ vi phạm pháp luật, không có thanh thiếu niên được giúp đỡ mắc tệ nạn xã hội.
Đến nay, sau gần 01 năm triển khai thực hiện mô hình “Phối hợp quản lý thanh, thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật” tại địa bàn xã Đạo Trù đã quản lý, giáo dục được 15 thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật tích cực học tập, lao động giúp đỡ gia đình. Hiện đang tiếp tục phối hợp quản lý, giáo dục 08 thanh thiếu niên trên địa bàn. Qua đó, tình trạng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật trên địa bàn được kéo giảm đáng kể. Trong năm qua, trên địa bàn xã không xảy ra điểm nóng, phức tạp về an ninh trật tự; tai, tệ nạn xã hội liên quan đến thanh, thiếu niên được kiềm chế ở mức thấp nhất, không để phát sinh các băng ổ nhóm hoạt động theo kiểu xã hội đen, góp phần kiềm chế, kéo giảm sâu tội phạm, tệ nạn xã hội trên địa bàn huyện Tam Đảo nói chung và xã Đạo Trù nói riêng.
Bích Hằng