Thiên nhiên thay đổi, khí hậu thay đổi, nhận thức của con người cũng phải thay đổi, chủ động ứng phó để giảm thiểu thiệt hại do bão lũ gây ra.
Năm 2010, diễn biến thời tiết được dự báo là rất phức tạp, tình hình bão lũ có thể có nhiều biến động và khốc liệt hơn.
Khí hậu thay đổi, nhận thức của con người cũng phải thay đổi
Ông Lê Thanh Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương cho biết, năm>> Nhằm giảm bớt thiệt hại cho những địa phương có nguy cơ xảy ra lũ quét, UBND các tỉnh: Chỉ đạo công tác điều tra, thống kê các địa bàn dân cư, những bản làng, hộ sinh sống ở khu vực dễ bị ảnh hưởng trực tiếp của lũ quét, thiên tai, trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch phòng, tránh lũ quét cụ thể cho các xã, xóm, thôn bản, hộ gia đình và tổ chức diễn tập để nâng cao ý thức chủ động phòng, tránh của đồng bào; Đối với những hộ sống ở các địa bàn có nguy cơ cao về lũ quét thì phải chỉ đạo tổ chức di dời dân đến nơi an toàn… (Chỉ thị số 32/2004/CT-TTg Thủ tướng Chính phủ)
2009, Việt Nam hứng chịu 11 cơn bão và nhiều trận lũ lớn, thiệt hại gần 23.200 tỉ đồng (gấp đôi so với năm 2008), 500 người chết và mất tích. Sở dĩ, bão lũ ngày càng nhiều và diễn biến bất thường như vậy là do biến đổi khí hậu, đặc biệt là do hoạt động của thời tiết cực đoan. Năm 2009, các cơn bão đổ bộ vào Việt Nam rất mạnh, nhất là cơn bão số 9 và 11, gây ra mưa lớn. Với bão lũ, ý thức của người dân trong phòng chống gần đây đã tốt hơn. Tuy nhiên, chúng ta cần tăng cường ý thức phòng chống lũ lụt hơn nữa.
Trong công tác dự báo báo lũ, đặc biệt là dự báo bão, thời gian gần đây chúng ta đã đạt được những tiến bộ nhất định. Dự báo vị trí đổ bộ của bão, sức gió, hướng bão về cơ bản đáp ứng được yêu cầu. Hạn chế nhất của chúng ta là dự báo lượng mưa trong bão. Đây là thách thức không chỉ của Việt Nam mà của các nước khác trên thế giới. Đánh giá lượng mưa trong bão gặp khó khăn do hạn chế về công nghệ.
Để có những bản tin dự báo bão lũ được chính xác, hiện nay, chúng ta vẫn thường xuyên liên lạc với các trung tâm dự báo khí tượng thủy văn của các nước trong khu vực, như Trung Quốc, Philippines, những nước dự báo bão lũ tương đối tốt. Khi có bão trên biển Đông, chúng ta liên lạc qua điện thoại, hoặc trực tuyến qua website với họ để nhận định tình hình và trao đổi nghĩa vụ. Người dân qua website cũng có thể trao đổi thông tin với nước bạn.
Mức độ chính xác trong dự báo bão của Việt Nam ngang bằng với các nước trong khu vực, vì thế người dân có thể tin tưởng vào khả năng dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương.
Năm nay, trong các bản tin dự báo bão lũ, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương sẽ cải tiến cách đưa thông tin để người dân dễ hiểu hơn. Trước đây, Trung tâm thường chọn một địa điểm cố định để thông tin về vị trí của bão, ví dụ, bão đang cách đèo Hải Vân, đèo Ngang bao xa. Cách đưa thông tin này khiến một số người dân không định vị được đèo Ngang, đèo Hải Vân ở phía nào. Năm nay, cách đưa của chúng tôi là bão đổ bộ vào tỉnh nào thì chúng tôi chọn một địa điểm trong tỉnh ấy để đưa thông tin, ví dụ bão gần Quảng Nam thì chúng tôi đưa bão cách Tam Kỳ bao xa để cho người dân ở tỉnh đó dễ hình dung được hướng đi của bão. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng tăng cường hình ảnh của bản tin báo bão.
Hiện nay, mọi người chỉ tiếp cận hình ảnh của bão qua truyền hình, website. Thời gian tới, đối với bạn nghe đài, Trung tâm đang tìm cách đưa tin để người dân hình dung được vị trí, hướng đi, tâm bão, vùng ảnh hưởng…
Để giảm thiểu thiệt hại do bão lũ gây ra, người dân phải nắm được những thông tin mới nhất. Thông tin của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương được cập nhật thường xuyên 3 tiếng một lần; với những cơn bão nguy hiểm ảnh hưởng trực tiếp tới nước ta, cứ khoảng 2 tiếng, thậm chí 1 tiếng là chúng tôi có bản tin mới nhất. Điều quan trọng là người dân địa phương thông qua hệ thống Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, các đài thông tin trên biển, các phương tiện thông tin của các tỉnh, thậm chí cả qua nhắn tin để cập nhật nhanh chóng, đầy đủ các bản tin đó nhằm ứng phó một cách hiệu quả.
Năm nay, chúng ta cần chú ý đến hiện tượng El Nino đang trong giai đoạn giảm dần, đến tháng 5 giảm hẳn. Biển đổi khí hậu làm cho quy luật về khí hậu thay đổi. Ngay trước Tết Canh Dần có đợt nắng nóng kỉ lục, trong tháng 2, tháng 3, nhiều địa phương xuất hiện những đợt nắng nóng lên tới trên 40 độ C. Tháng mưa ngâu năm ngoái gần như không có mưa. Với những bất thường đó, dự báo bão lũ năm nay cũng có nhiều bất thường. Năm nay, trên biển Đông có thể có khoảng 10 - 12 cơn bão, trong đó có 5 - 6 cơn bão ảnh hưởng đến nước ta. Năm nay, lũ tiểu mãn vào cuối tháng 5 sẽ không lớn như năm ngoái. Mùa mưa ở các tỉnh phía Nam đến muộn hơn. Nhiệt độ cao hơn, nắng nóng gay gắt hơn. Thiên nhiên thay đổi, khí hậu thay đổi, nhận thức của con người cũng phải thay đổi, chủ động ứng phó để giảm thiểu thiệt hại do bão lũ gây ra.
Công tác dự báo thời tiết, thiên tai phải chính xác hơn
Trong mùa mưa, bão, lũ năm 2010, khoảng 6 - 7 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên khu vực biển Đông ảnh hưởng trực tiếp đến nước ta, tương đương với năm 2009. Trên các sông chính ở Bắc bộ, có khả năng đỉnh lũ cao nhất năm 2010 sẽ xuất hiện vào cuối tháng 7 và tháng 8; trên các sông ở Thanh Hóa vào tháng 8 và 9; trên các sông từ Nghệ An đến Quảng Bình và Tây Nguyên vào tháng 9 và 10, các sông từ Quảng Trị đến Ninh Thuận vào tháng 10 và 11 và trên sông Tiền, sông Hậu vào cuối tháng 9, đầu tháng 10. Trước những diễn biến phức tạp của thiên tai, Trung tâm khuyến cáo các địa phương cần đề phòng bão mạnh, lũ lớn, lũ quét; sạt lở đất ở một số khu vực, đặc biệt tại khu vực miền núi thuộc Bắc bộ và Trung bộ. (Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương)
Theo ông Đỗ Duy Hưng, Trưởng phòng Cảnh báo, dự báo thiên tai, Cục Khí tượng thủy văn và Biến đổi khí hậu, Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia trên thế giới thường xuyên xảy ra thiên tai. Những thập niên gần đây, thiệt hại do thiên tai ngày một gia tăng. Diễn biến của khí hậu làm cho thiên tai ngày một bất thường, bão lũ với tần suất dày hơn và mức độ ác liệt, trầm trọng hơn. Để giảm thiểu thiệt hại, công tác dự báo thời tiết, thiên tai sẽ ngày càng nặng nề hơn, đòi hỏi độ chính xác, kịp thời hơn. Việc dự báo lốc, giông tố, lũ quét đang là thách thức lớn đối với những người làm công tác dự báo.
Để đảm bảo an toàn cho người và tàu thuyền khi xảy ra bão lũ, vấn đề đảm bảo thông tin giữa tàu thuyền và đất liền rất quan trọng. Điều này đã được Bộ TN&MT kiểm tra, khảo sát và tổ chức diễn tập. Hiện nay, các bản tin dự báo thời tiết phát ra tương đối kịp thời, có chất lượng. Tuy nhiên, nhiều tàu thuyền vẫn chưa tiếp nhận đầy đủ các bản tin, một số tàu thuyền còn chưa có hệ thống máy móc để tiếp nhận các bản tin dự báo bão.
Để phòng chống bão lũ được thuận lợi, thông tin phải mang tính hai chiều, đất liền thông tin ra ngoài biển và ngoài biển cũng phải thông tin vào đất liền để Ban Chỉ đạo phòng chống lụt bão nắm bắt được số lượng tàu, số lượng người, vị trí từng tàu, thuyền phục vụ cho việc chỉ đạo đưa các tàu thuyền vào nơi tránh an toàn./.
Theo vovnews.vn