Vào các dịp nghỉ lễ, nhiều gia đình đi tham quan, du lịch, nghỉ mát. Tuy nhiên, thời tiết nắng nóng cũng là yếu tố ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe. Nếu không biết cách phòng tránh có thể mắc phải một số bệnh do nắng nóng, đặc biệt là người già và trẻ em.
Những bệnh dễ gặp khi trời nắng nóng
Bệnh đường hô hấp trên: Mùa nắng nóng có rất nhiều bệnh xảy ra cho mọi đối tượng từ trẻ nhỏ cho đến người trưởng thành và người cao tuổi. Những bệnh thông thường hay gặp là bệnh về đường hô hấp trên như viêm tai, viêm họng, viêm mũi. Những bệnh này thường liên quan mật thiết đến khâu vệ sinh cá nhân như đánh răng không đúng cách, không súc họng sau khi ăn hoặc trước khi đi ngủ và sau khi ngủ dậy.
Say nắng, say nóng:
Những đối tượng thường xuyên làm việc dưới nắng nóng hoặc trẻ nhỏ chơi ngoài trời nắng, tắm biển khi nắng nóng, nhiệt độ cao thì rất dễ bị say nắng, say nóng. Những người làm việc trong hầm lò, đứng máy, đứng ngoài trời lúc nắng nóng, tập trung chỗ đông người thì cũng dễ mắc say nóng, say nắng. Say nóng thường xảy ra vào lúc xế chiều vì có nhiều tia hồng ngoại, nơi nóng - ẩm ướt, thông gió kém hoặc không có thông gió, trời oi bức. Còn say nắng xuất hiện lúc giữa trưa khi trời nắng gay gắt do có nhiều tia tử ngoại. Say nắng là bệnh nặng hơn nhiều và các triệu chứng xảy ra ngay từ đầu như sốt cao hơn 40oC, có các dấu hiệu thần kinh ngay từ đầu nhất là ở người có bị xơ vữa động mạch.
Bệnh do côn trùng, ký sinh trùng:Mùa nắng nóng cho nên một số côn trùng rất dễ phát triển, trong đó ruồi, nhặng, gián, muỗi là các loại côn trùng rất nguy hiểm trong việc truyền bệnh đối với con người. Do nắng nóng nên một số người thường ngại nằm màn, vì vậy có thể mắc một số bệnh như sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản hoặc ở vùng sốt rét lưu hành có thể mắc bệnh sốt rét bởi muỗi truyền bệnh.
Bệnh do vi khuẩn:Viêm màng não do vi khuẩn cũng là một bệnh truyền nhiễm và rất có khả năng xảy ra trong mùa nắng nóng. Viêm màng não có thể do não mô cầu, H. influezae, S. pneumoniae…các loại vi khuẩn này thường ký sinh ở họng, hầu, khi gặp điều kiện thuận lợi là chúng phát triển gây bệnh. Bệnh này cũng có liên quan chặt chẽ với vệ sinh họng - miệng của từng cá nhân. Mùa nắng nóng cũng có thể xảy ra nhiều bệnh thuộc về da như hắc lào, nấm kẽ (do nấm), ghẻ hoặc ghẻ nhiễm khuẩn, chốc đầu do liên cầu khuẩn hoặc do tụ cầu khuẩn. Một số trẻ bụ bẫm nếu vệ sinh da không sạch có thể mắc các bệnh do hăm kẽ ở cổ, nách, khuỷu tay, khoeo chân bởi vi khuẩn C.minusium. Ở một số người nhất là đối tượng tuổi dậy thì có thể mắc bệnh trứng cá hoặc trứng cá tái phát vào mùa nắng nóng.
Chườm mát cấp cứu bệnh nhân say nắng nóng.
Chủ động phòng bệnh mùa nắng nóng dựa vào hoàn cảnh
Để việc phòng các bệnh mùa nắng nóng tốt thì khâu vệ sinh môi trường và vệ sinh cá nhân cũng như an toàn vệ sinh thực phẩm là những việc hết sức quan trọng. Phải biết phòng bệnh từ bản thân mình cũng như mọi thành viên trong gia đình kể cả trẻ nhỏ đến người cao tuổi. Những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh say nóng, say nóng đề phòng bằng cách: không ra ngoài trời lúc nắng nóng, nhiệt độ cao, trời oi bức. Không tắm biển hoặc sông suối vào lúc còn nắng gắt, từ 10-15 giờ hằng ngày. Cần có bảo hộ lao động tốt như nơi làm việc trong các hầm lò, nhà máy, công xưởng, nơi tập trung đông người luôn được thông gió. Nên chuẩn bị sẵn nước uống có pha thêm ít muối ăn, tăng cường bổ sung dinh dưỡng bằng các loại rau, quả tươi.
Khi ra ngoài trời nắng cần đội mũ rộng vành, che ô không ngồi lâu một tư thế khi có tia nắng mặt trời chiếu thẳng vào gáy (ví dụ ngồi thiền). Cần phải nằm màn khi đi ngủ, kể cả ngủ ban ngày (muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết thường hút máu ban ngày) kể cả người lớn và trẻ em. Đối với các trẻ nhỏ bụ bẫm cần tắm rửa hằng ngày cho trẻ và lưu ý lau khô các kẽ để tránh ẩm ướt làm cho vi khuẩn dễ phát triển. Cần bảo vệ da không để da bẩn, xây xước. Mùa nắng nóng càng cần tích cực diệt muỗi và diệt bọ gậy bằng mọi hình thức từ dân gian đến các biện pháp dùng hoá chất. Một số bệnh đã có vaccin nếu người nào chưa có miễn dịch cần tiêm phòng bởi vì tiêm vaccin là biện pháp phòng bệnh hữu hiệu nhất.
PGS.TS.Bùi Khắc Hậu
Theo SK & ĐS Online