Nắm bắt thị hiếu người tiêu dùng, những năm gần đây, nhiều hộ dân trên địa bàn huyện Yên Lạc đã trồng thành công nhiều giống bưởi có giá trị kinh tế cao, được người tiêu dùng ưa chuộng. Vườn bưởi Diễn của gia đình ông Vũ Văn Thâu, thôn Bình Lâm, xã Tam Hồng, huyện Yên Lạc được trồng cách đây chục năm, đem lại nguồn thu nhập gần 100 triệu đồng mỗi năm cho gia đình.
Trang trại của ông Thâu nằm biệt lập ngoài cánh đồng, tách biệt với khu dân cư. Trên diện tích 1 ha, ông đang trồng 140 gốc bưởi Diễn (10 năm tuổi), nuôi 500 gà thịt/lứa, 70 con lợn bột và ao thả cá có diện tích 5000 m2. Có lẽ, ở khu này, chỉ có nhà ông Thâu là nổi bật hơn cả bởi xung quanh hàng xóm chủ yếu trồng lúa, ngô, rau màu theo hình thức xen canh gối vụ để tăng thu nhập những khi nông nhàn. Còn trang trại của ông được điểm tô bởi màu vàng rực của những trái bưởi Diễn đang căng mọng chờ ngày thu hoạch.
Mô hình kinh tế tổng hợp của gia đình ông Vũ Văn Thâu cho thu lãi từ 150 – 200 triệu đồng/năm
Khi được hỏi về hành trình đưa cây bưởi Diễn về mảnh đất Bình Lâm, ông Vũ Văn Thâu bồi hồi nhớ lại quãng thời gian cách đây 10 năm, khi mà việc trồng cây bưởi Diễn với cư dân nơi đây hoàn toàn xa lạ thì ông đã mạnh dạn đổi mới hình thức canh tác trên mảnh đất gần 1 ha của gia đình. Qua sách báo, tìm hiểu thông tin trên mạng, ông về xã Phú Diễn, huyện Từ Liêm, Hà Nội đưa giống bưởi ngon nổi tiếng về trồng thử nghiệm. Vừa quyết tâm, vừa hi vọng và không tránh khỏi những lo âu về những cành bưởi Diễn đã được “hạ thổ” trong khu vườn, mãi đến khi những cành bưởi giống đâm chồi nảy lộc, ông mới thở phào nhẹ nhõm. Từ đó đến nay, nhờ bàn tay chăm sóc ngày ngày, vườn bưởi Diễn của ông Thâu phát triển và kết trái đều đặn.
Để cây bưởi “bén duyên” trên chân đất lúa, cần có sự chăm sóc đúng kỹ thuật và nắm được đặc tính sinh trưởng của giống bưởi này. Đó cũng là điều mà ông Thâu rút ra được và trở thành kinh nghiệm chăm sóc bưởi trong 10 năm qua. Ông cho biết, bưởi Diễn tuy là giống bưởi quý nhưng lại không cầu kỳ và khó tính về chăm sóc cũng như điều kiện thổ nhưỡng. Bởi nếu đất quá tốt hay bón phân quá nhiều, bưởi chỉ tốt lá và cho quả không nhiều, ăn không ngon. Vì thế, sau hai năm đầu chăm sóc, bước sang năm thứ ba, khi bưởi đã trổ hoa và kết quả thì những loại phân thường bón như NPK, phân chuồng. mùn rơm nên giảm dần. Hơn nữa, theo ông Thâu, nên trồng bưởi Diễn ở nơi đất khô và hơi cằn. Như thế, bưởi sẽ phát triển tốt và sai quả.
Để có được vườn bười mà sau 10 năm, hàng trăm gốc vẫn sum suê quả vào mỗi vụ, ông Thâu đã dày công ghép giống bưởi Diễn với gốc bưởi chua thường. Như thế, bưởi Diễn sẽ có khả năng đề kháng sâu bệnh, trẻ lâu và phù hợp với thổ nhưỡng cũng như khí hậu vùng đất này. Ông Thâu cho biết, cái khó nhất trong quá trình chăm sóc bưởi Diễn là làm sao để giữ cho bưởi trẻ lâu, hơn nữa, thân cây rất hay bị sâu đục thân, sâu cuốn lá, sâu đục quả. Vì vậy, ngoài bón phân, đắp gốc, việc quan trọng là phải thường xuyên theo dõi, phát hiện và khắc phục sâu bệnh cho bưởi.
Ông Thâu chia sẻ: "Bưởi Diễn trổ hoa cùng mùa với chanh, cam và bưởi thường nhưng do đặc tính của giống bưởi này là hoa mọc quay xuôi, lá to bản có thể che cho hoa nên dù sau tết có mưa nhiều thì tỷ lệ đậu quả của bưởi vẫn dẫn đầu so với nhiều giống bưởi khác". Chẳng thế mà nhìn những cây bưởi Diễn trong vườn nhà ông Thâu khi sắp đến vụ thu hoạch chỉ thấy màu vàng rực của quả chen chúc nhau trên thân cành. Điều đặc biệt là dù bưởi, chanh quê có thể mất mùa chứ bưởi Diễn trong vườn ông thì chẳng năm nào đỗi vụ cả. Ông Thâu kể rằng, qua các mùa, cây nào sai cũng lên tới 250 quả. Quả nhiều là thế nhưng ông không cần tốn công để cắm cây chống đỡ hay buộc dây đỡ quả vì tán bưởi vươn khá gọn nhưng lại khá cứng khỏe nên có thể nâng hàng trăm quả trên cây.
Đến tháng chạp, chuẩn bị đón Tết, gia đình ông Thâu mới thu hái bưởi. Phần để ăn Tết, phần để bán cho người dân. Ông Thâu cho biết, ông chẳng cần bán đâu xa hay đưa ra ven đường mà chỉ 10-15 ngày là cả vườn bưởi của gia đình ông đã được bán tại chỗ. Vào dịp giáp Tết, quả to, đẹp bán được 35.000 đồng/quả, quả nhỏ hơn từ 25-30 ngàn đồng/quả. Nhờ vậy, qua mỗi vụ bưởi, với 140 gốc, đã mang lại cho gia đình ông nguồn thu nhập gần 100 triệu đồng. Ngoài ra, dưới tán bưởi, gia đình ông còn kết hợp nuôi gà thả vườn và ao thả cá, chăn nuôi lợn. Vì thế, hằng năm, nguồn thu từ mô hình kinh tế tổng hợp của gia đình ông Thâu đạt 150-200 triệu đồng/ năm.
Chia tay ông Vũ Văn Thâu bên khu vườn bưởi Diễn đang rực vàng mùa quả ngọt, hương bưởi lừng lựng lan tỏa khắp khu vườn như báo hiệu mùa xuân sắp về. Cây bưởi Diễn đã thực sự thích nghi với vùng đất này. Và điều quan trọng là sự mạnh dạn, quyết tâm và tấm lòng của người trồng đã làm cho bưởi quý “bén duyên” nơi đất lạ./.
ST