Viêm mao mạch dị ứng là một dạng tổn thương hệ thống vi mạch lan tỏa ở nhiều cơ quan, ảnh hưởng đến da, tim mạch, hệ tiêu hóa, xương khớp… Tình trạng viêm này có thể gây chảy máu mao mạch nhỏ và nổi ban xuất huyết.
Nguyên nhân gây viêm mao mạch dị ứng ở trẻ
Có nhiều quan điểm khác nhau về nguyên nhân của bệnh viêm mao mạch dị ứng ở trẻ và hiện chưa thống nhất được chính xác nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, nhiều nhà nghiên cứu đồng thuận các yếu tố liên quan của bệnh viêm mao mạch dị ứng ở trẻ. Trong đó các yếu tố liên quan bao gồm: Sau nhiễm trùng, nhiễm virus như: EBV, viêm gan C, Parvovirus, Adenovirus, Thủy đậu, Rotavirus…; Nhiễm vi khuẩn: Mycoplasma, Helicobacter Pylori, lỵ trực khuẩn, thương hàn… có thể dẫn đến viêm mao mạch dị ứng ở trẻ.
Các yếu tố khác nữa là sau tiêm vaccine phòng thương hàn và phó thương hàn, sởi, sốt vàng và bệnh tả; Sau khi bị côn trùng đốt; Sau khi dùng một số thuốc như: Ampicillin, Erythromycin, Penicillin, Quinine… Ngay cả ở trẻ có cơ địa dị ứng và sau ăn một số thức ăn dễ gây dị ứng… sẽ có nguy cơ bị viêm mao mạch dị ứng.
Người ta còn ghi nhận thấy yếu tố môi trường như: Thay đổi thời tiết, ô nhiễm môi trường cũng liên quan đến viêm mao mạch dị ứng ở trẻ.
Khi mắc viêm mao mạch dị ứng, da trẻ xuất hiện phát ban, chủ yếu ở 2 cẳng chân và tay.
Triệu chứng viêm mao mạch dị ứng ở trẻ
Khi mắc viêm mao mạch dị ứng trẻ có các dấu hiệu như: Da trẻ xuất hiện phát ban, ban dạng xuất huyết dị ứng, chủ yếu ở 2 cẳng chân và tay
Ở khớp có các biểu hiện sưng đau các khớp, chủ yếu là khớp gối và cổ chân, điều đặc biệt có thể xuất hiện trước phát ban 1 - 2 tuần. Và khi khỏi bệnh thì trẻ hết đau khớp, không để lại di chứng.
Tổn thương ở hệ tiêu hóa khi viêm mao mạch dị ứng ở trẻ có biểu hiện đau bụng, nôn và buồn nôn, trẻ sẽ đại tiện có máu.
Ngoài ra, trẻ có biểu hiện tổn thương ở thận và tiết niệu với các biểu hiện đái máu đại thể hoặc vi thể. Có thể phù nhẹ tùy mức độ tổn thương thận. Tuy nhiên, tùy từng trẻ, tùy từng thể bệnh mà có thể có đầy đủ hoặc không các biểu hiện thương tổn trên. Do là bệnh lý cấp tính, với nguyên nhân chủ yếu là rối loạn tự miễn dịch gây viêm, chảy máu lan tỏa vi mạch ở nhiều cơ quan và có thể xảy ra các biến chứng nghiêm trọng. Vì vậy, việc phát hiện, điều trị sớm sẽ giúp làm giảm tỷ lệ biến chứng, thậm chí đe dọa tính mạng do viêm mao mạch dị ứng ở trẻ.
Điều trị viêm mao mạch dị ứng ở trẻ dựa trên nguyên tắc điều trị theo triệu chứng và dự phòng biến chứng. Ảnh minh hoạ.
Chẩn đoán và điều trị viêm mao mạch dị ứng ở trẻ
Ngoài các biểu hiện lâm sàng, các bác sĩ sẽ chỉ định trẻ làm một số xét nghiệm cụ thể như: Xét nghiệm máu; siêu âm bụng, khớp; Xét nghiệm nước tiểu xác định tổn thương thận và tùy từng trường hợp, các bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm chuyên sâu khác khi cần thiết.
Về điều trị viêm mao mạch dị ứng ở trẻ dựa trên nguyên tắc điều trị theo triệu chứng và dự phòng biến chứng. Tùy từng trường hợp cụ thể, tổn thương cụ thể, các bác sĩ sẽ chỉ định. Có thể điều trị kháng sinh nếu có căn nguyên nhiễm trùng, điều trị kháng viêm, kháng dị ứng… Nếu có biến chứng cần phát hiện sớm và điều trị theo phác đồ. Có trường hợp các bác sĩ phải sinh thiết thận để chẩn đoán sớm mức độ tổn thương, giúp điều trị kịp thời, tránh hậu quả suy thận mạn.
Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp trẻ bị viêm mao mạch dị ứng đều cần điều trị tại cơ sở y tế. Vì nếu viêm mao mạch dị ứng đơn thuần không có tổn thương thận và tiêu hóa đi kèm, trẻ có thể điều trị tại nhà theo hướng dẫn của các bác sĩ.
Với trẻ có các biểu hiện trầm trọng như: Đau bụng, tiểu ra máu, sưng đau khớp nhiều, phát ban trên da, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị.
Lời khuyên thầy thuốc
Ngoài việc dùng thuốc theo chỉ định của các bác sĩ, cha mẹ cần vệ sinh mũi miệng, vệ sinh da, vệ sinh nhà cửa, đồ chơi, đồ dùng của trẻ. Chú ý, người chăm sóc cần rửa tay sạch sẽ trước và sau khi chăm sóc, dọn vệ sinh và chuẩn bị đồ ăn cho trẻ.
Khi trẻ viêm mao mạch dị ứng cần cho trẻ ăn thức ăn giàu dinh dưỡng, mềm, lỏng, dễ tiêu, dễ nuốt. Cần cho trẻ uống nhiều nước và ăn nhiều thức ăn có vitamin C. Tuy nhiên, nên cho trẻ ăn theo nhu cầu, chia nhiều bữa trong ngày và số lượng mỗi bữa ít hơn bình thường. Lưu ý, cần tái khám theo hẹn của bác sĩ, nhằm phát hiện sớm các biến chứng viêm thận ở trẻ.
Để phòng ngừa viêm mao mạch dị ứng ở trẻ, cha mẹ không tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ, nhất là khi dùng kháng sinh. Tránh tối đa trẻ bị côn trùng đốt, tránh bị nhiễm lạnh, tránh thức ăn, tiếp xúc các yếu tố xác định trong tiền sử dị ứng. Ngoài ra, cần vệ sinh nhà cửa, quần áo, đồ chơi, đồ sinh hoạt của trẻ thường xuyên. Rửa tay khi chăm sóc trẻ, trước và sau khi làm đồ ăn cho trẻ.
Khi phát hiện các biểu hiện nghi ngờ viêm mao mạch dị ứng, cần đưa trẻ đến khám tại các cơ ở y tế chuyên khoa nhi để được tư vấn và điều trị.
Theo ThS. BS Anh Tuấn/suckhoedoisong.vn
https://suckhoedoisong.vn/viem-mao-mach-di-ung-o-tre-co-nguy-hiem-169221026213528898.htm