Vĩnh Phúc, vùng đất với những dòng sông hiền hòa, thơ mộng, nay đang phải đối mặt với thách thức lớn: đó là ô nhiễm nguồn nước. Những dòng sông từng là nguồn sống, là niềm tự hào của người dân đang bị tác động tiêu cực từ hoạt động sản xuất và sinh hoạt. Đây cũng là hồi chuông cảnh tỉnh về vấn đề bảo vệ nguồn nước, bảo vệ những dòng sông.
Sông Phan, dòng sông bắt nguồn từ dãy núi Tam Đảo chảy qua nhiều địa phương trong tỉnh có nhiệm vụ điều tiết nước, tiêu thoát lũ cho tỉnh. Thế nhưng, có nhiều đoạn sông chảy qua khu dân cư đã trở thành một bãi rác khổng lồ. Bèo, rác, nước thải sinh hoạt... tất cả đổ dồn về đây, đóng kín mặt nước, biến mặt sông thành một bãi rác nổi.
Còn tại sông Phó Đáy, đoạn chảy qua cầu Liễn Sơn cũ do có đập chắn nên cũng trở thành bãi rác bất đắc dĩ trên sông. Những bao tải chứa xác động vật nổi lềnh bềnh trên sông, kết thành bè, gây ô nhiễm nghiêm trọng cho đoạn sông. Nguồn nước sinh hoạt, tưới tiêu của người dân ven sông vì thế cũng chịu ảnh hưởng nặng nề. Dù định kỳ, các đơn vị khai thác thủy lợi tổ chức thu gom rác để khơi thông dòng chảy. Tuy nhiên, những nỗ lực vớt rác của các đơn vị này cũng chỉ như muối bỏ bể.
Trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc có 7 con sông chảy qua, trong đó có 4 con sông chính và 3 con sông nhỏ. Các con sông nhỏ hầu hết đều chảy qua địa bàn khu dân cư nên đều bị tác động bởi chất xả thải gây ô nhiễm nguồn nước. Trước thực trạng đáng báo động này, các địa phương và các đơn vị được giao khai thác nguồn nước sông đang nỗ lực hành động để bảo vệ nguồn nước khỏi ô nhiễm. Nhiều dự án cải tạo, nạo vét lòng sông được triển khai, các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cộng đồng được đẩy mạnh. Nhưng tất cả vẫn chưa đủ.
Bảo vệ những dòng sông không chỉ là trách nhiệm của chính quyền, mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội. Nếu mỗi người dân đều nâng cao ý thức, cùng chung tay hành động, không xả rác xuống lòng sông sẽ là cơ hội để những dòng sông ở Vĩnh Phúc nói riêng và trên toàn thế giới nói chung được hồi sinh, để chủ đề Ngày Nước Thế giới năm 2025 không chỉ là khẩu hiệu, mà trở thành hiện thực.
Hà Giang