Khai bút đầu xuân là một phong tục truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta trong những ngày đầu năm mới. Trải qua thời gian dài, với những biến đổi của thời cuộc, văn hóa Việt Nam cũng chịu rất nhiều ảnh hưởng từ những nền văn hóa khác, song tục khai bút mang ý nghĩa linh thiêng và thể hiện truyền thống hiếu học của dân tộc vẫn giữ nguyên giá trị cho đến ngày nay.
Năm nào cũng vậy, cứ đến dịp đầu xuân năm mới, 2 em Trần Phương Mai và Trần Mai Hà (Hà Nội) lại đến Văn Miếu Quốc Tử Giám để xin chữ với mong muốn năm mới sẽ học hành tiến bộ và đạt kết quả tốt.
Theo quan niệm dân gian, khai bút là khai chữ, khai tâm, khai trí, khai nghề, khai nghiệp. Không chỉ có những người gắn với nghiệp cầm bút thì mới khai bút mà bất kỳ ai cũng có thể thực hiện nghi thức này để thể hiện tâm tư, bày tỏ ước muốn, nguyện vọng của mình trong năm mới hay tự nhắc nhở bản thân hướng đến những điều tốt đẹp để phấn đấu.
Còn theo các ông đồ, để thực hiện nghi thức khai bút, thông thường người ta sẽ chọn ngày giờ tốt và cẩn thận chọn những từ, những câu thật ý nghĩa. Ngày nay, mặc dù tục khai bút không còn đậm đà ý nghĩa như xưa, nhưng đối với những gia đình có truyền thống hiếu học, đặc biệt là giới văn sĩ, thi sĩ, học sinh… họ vẫn rất coi trọng nghi thức này.
Tục khai bút đầu xuân không chỉ thể hiện giá trị nhân văn sâu sắc của dân tộc ta mà còn thể hiện tính Chân -Thiện - Mỹ và được thổi vào đó một ý nghĩa tâm linh chính là ước nguyện trong năm mới của người thực hiện nghi thức này.
Truyền hình TTX