Thời tiết thay đổi thất thường làm gia tăng các bệnh ở trẻ, trong đó có các bệnh về đường hô hấp. Vì vậy, cần làm gì để phòng bệnh cho trẻ là điều vô cùng quan trọng.
Trẻ em dễ mắc bệnh đường hô hấp
Viêm đường hô hấp là nhiễm trùng của đường thở từ tai, mũi, họng cho đến các đường dẫn khí khác (thanh quản, khí quản, phế quản…). Viêm đường hô hấp được chia thành 02 nhóm: Viêm đường hô hấp trên (viêm tai giữa, viêm mũi xoang, viêm họng, thanh quản…) và viêm đường hô hấp dưới (viêm khí quản, viêm phế quản, viêm phế quản phổi…).
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo về các bệnh lý viêm đường hô hấp trên (cúm, viêm mũi họng, viêm phổi, viêm phế quản, viêm tai giữa...) đã gây ra 10 triệu ca tử vong hàng năm. Theo số liệu thống kê, trung bình một đứa trẻ dưới 5 tuổi có thể mắc bệnh viêm đường hô hấp trên từ 4 - 6 lần trong một năm, khiến trẻ suy giảm sức khỏe, chậm phát triển thể chất và trí tuệ.
Bệnh đường hô hấp trên có thể gây ra bởi virus, vi khuẩn, bụi, khí độc, nấm mốc... Bệnh thường khởi phát bởi một loại virus trước đó, sau đó bội nhiễm vi khuẩn, gây nên tình trạng viêm họng và nhiễm trùng đường hô hấp trên. Ngoài ra, vẫn có một số yếu tố nguy cơ khác làm gia tăng khả năng xâm nhập của virus, vi khuẩn gây bệnh như:
- Lứa tuổi và tình trạng sức khỏe của trẻ: Trẻ nhỏ đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ dưới 1 tuổi, trẻ sinh non tháng, trẻ có thể trạng suy dinh dưỡng, còi xương hoặc trẻ bị suy giảm miễn dịch.
- Môi trường sống: Trẻ sống trong môi trường ẩm thấp, điều kiện vệ sinh kém, trẻ nằm phòng điều hòa với nhiệt độ thấp khiến mũi họng bị khô dẫn đến viêm, nguy cơ mắc bệnh viêm đường hô hấp trên ở trẻ em sẽ tăng cao hơn khi thời tiết thay đổi.
Các biểu hiện lâm sàng của viêm đường hô hấp cấp ở trẻ em rất đa dạng và ở nhiều mức độ khác nhau. Thông thường, trẻ bắt đầu với các triệu chứng ho, sốt, chảy mũi, nghẹt mũi, thở nhanh, cánh mũi phập phồng, nặng hơn nữa là nhìn thấy lồng ngực bị rút lõm trong khi thở vào, thở rít, tím tái. Nếu không được xử trí kịp thời trẻ có thể hôn mê, co giật… thậm chí có thể gây tử vong cho trẻ.
Viêm đường hô hấp là nhiễm trùng của đường thở từ tai, mũi, họng cho đến các đường dẫn khí khác. Ảnh minh hoạ.
Phòng bệnh hô hấp cho trẻ bằng cách nào?
Để phòng bệnh cho trẻ, cha mẹ cần chú ý việc giữ ấm cơ thể cho trẻ đúng cách. Khi thời tiết trở lạnh, cha mẹ lưu ý giữ ấm cho trẻ bằng cách cho trẻ mặc đủ ấm, phù hợp với mức độ lạnh bên ngoài. Mặc thêm áo ấm, mũ len, mang thêm bao tay, tất, khăn, đeo khẩu trang khi ra đường, đội mũ kín tai, sử dụng nước ấm...
- Bổ sung dinh dưỡng cho trẻ
Trẻ cần được ăn uống đầy đủ, nhất là những trẻ còn trong độ tuổi bú mẹ. Dinh dưỡng đầy đủ đóng vai trò quan trọng với miễn dịch chung cho trẻ. Một số vi chất thiết yếu trong cơ thể như vitamin, khoáng chất không thể thiếu để giúp hệ miễn dịch của trẻ hoạt động một cách bình thường. Do đó, cha mẹ cần phải bổ sung đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu cho trẻ trong một chế độ ăn cân đối. Với các trẻ biếng ăn, cha mẹ nên bổ sung từ các nguồn thực phẩm bổ sung, các công thức thuốc bổ tổng hợp và các chế phẩm thảo dược chuẩn hóa, có tác dụng chống biếng ăn cho trẻ.
Bên cạnh đó cần chú ý cho trẻ uống đủ nước, nhiều khi trẻ không khát, nhưng thật ra vẫn cần đủ lượng nước. Nếu trẻ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, khỏe mạnh bệnh sẽ rất khó tấn công.
- Tiêm vaccine phòng bệnh
Thực tế thì hầu hết những tác nhân virus – vi khuẩn gây viêm phổi thường gặp nhất ở trẻ em đều đã có vaccine phòng bệnh. Ngoài các loại vaccine thông thường bắt buộc phải tiêm cho trẻ, có một số loại vaccine mà các bậc cha mẹ nên bổ sung thêm cho trẻ để ngăn ngừa bệnh hô hấp như: Vaccine phòng cúm; Virus sởi... vì đây cũng là những tác nhân hay gây viêm phổi nặng. Các loại vi khuẩn gây viêm phổi nặng có thể phòng ngừa được là: Phế cầu, HiB, lao, bạch hầu, ho gà...
- Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống
Ngoài những biện pháp đặc hiệu kể trên, rửa tay cũng là 1 trong những cách hữu hiệu để phòng chống các bệnh hô hấp nói chung, đặc biệt là viêm tiểu phế quản và viêm phổi. Tuy là bệnh đường hô hấp nhưng đường lây quan trọng của các bệnh này là qua trung gian bàn tay nhiễm bẩn. Do đó, cần cho trẻ rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi ăn, hoặc sau khi tiếp xúc với các bề mặt có nguy cơ nhiễm khuẩn.
Mặt khác, cần tránh để trẻ tiếp xúc gần với người lớn hay trẻ khác đang cảm ho – dù chỉ là cảm ho thông thường. Virus gây bệnh viêm phế quản – phổi là loại virus có khả năng lây lan cao và gây bệnh cho mọi người. Tuy nhiên, nếu trẻ lớn và người lớn nhiễm virus này chỉ có biểu hiện của cảm ho thông thường, nhưng sẽ là nguồn lây bệnh quan trọng cho trẻ nhỏ. Trong khi trẻ dưới 2 tuổi nhiễm virus này sẽ bị viêm tiểu phế quản, viêm phế quản hoặc viêm phổi. Ở trẻ càng nhỏ thì bệnh càng nặng.
Khi cơ thể có các dấu hiệu của bệnh như: Trẻ sốt, ho, phụ huynh không tự ý mua thuốc về tự điều trị. Hãy cho trẻ đến cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời.
Cha mẹ cần cho trẻ tiêm vaccine để phòng các bệnh về đường hô hấp. Ảnh minh hoạ.
Hệ hô hấp được tính bắt đầu từ cửa mũi trước đến các phế nang trong phổi. Trong đó, đường hô hấp trên bao gồm: Mũi, hầu, họng, xoang và thanh quản. Chức năng của hệ hô hấp trên là nhận lấy không khí từ bên ngoài, làm ẩm không khí, sưởi ấm và lọc trước khi đưa vào phổi. Sau đó hệ hô hấp dưới sẽ thực hiện các chức năng lọc và trao đổi khí.
Viêm đường hô hấp trên là tên gọi tổng hợp của nhiều bệnh lý khác nhau, từ mũi xuống ngã ba hầu họng, chủ yếu là viêm mũi, viêm họng, viêm hệ thống bạch huyết họng ở trẻ nhỏ (viêm VA), viêm tai. Viêm hô hấp trên có thể tự khỏi hoặc phải điều trị hay tiến triển thành viêm đường hô hấp dưới như: Viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản, viêm phổi. Có thể thấy hệ hô hấp trên là cơ quan đầu tiên tiếp xúc với các bất lợi từ môi trường, kể cả vi khuẩn, nấm mốc... do đó, trẻ dễ nhiễm bệnh.
Theo BS Trần Anh Tuấn/suckhoedoisong.vn
https://suckhoedoisong.vn/lam-the-nao-de-phong-benh-ho-hap-o-tre-169230303110526467.htm