Đau bụng ở trẻ nhỏ rất thường gặp, dễ bị người lớn bỏ qua vì nghĩ là đau bụng vặt. Thế nhưng, đôi khi triệu chứng đau bụng ở trẻ lại có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Trẻ đau bụng vì sao?
Một số nguyên nhân gây đau bụng ở trẻ em như: Nhiễm vi khuẩn, virus, ăn uống quá độ, dị ứng thức ăn, ngộ độc thực phẩm hay độc chất, rối loạn tiêu hóa; Dùng thuốc quá liều, đặc biệt là do dùng nhiều kháng sinh gây loạn khuẩn; Do bệnh lý của các cơ quan trong ổ bụng hoặc lân cận...
Tùy theo nguyên nhân gây bệnh và lứa tuổi của trẻ mà triệu chứng đau bụng sẽ khác nhau. Nếu chưa biết nói, trẻ thường quấy khóc liên tục, vẻ mặt nhăn nhó, đau đớn. Trẻ lớn hơn có thể sẽ than phiền với cha mẹ về tình trạng đau bụng của mình. Đôi khi trẻ có thể chỉ ra được vị trí hoặc vùng bụng bị đau, mô tả được tính chất của cơn đau dù không phải lúc nào cũng chính xác.
Đôi khi triệu chứng đau bụng ở trẻ lại có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Có nhiều nguyên nhân trẻ bị đau bụng, có trường hợp cơn đau bụng thoáng qua nhanh và tự khỏi, không phải lúc nào cũng cần đến sự hỗ trợ của bác sĩ. Tuy nhiên, cha mẹ cũng không nên quá chủ quan, bởi đôi khi, trong một số tình huống, cơn đau bụng ở trẻ em có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh nguy hiểm cần can thiệp gấp như:
Lồng ruột: Trẻ đau bụng với những cơn đau ngắt quãng, đau từng cơn, mỗi cơn đau khóc thét, uốn người kèm theo nôn, da tái nhợt, có khi nôn hoặc đi ngoài phân lẫn nhầy và máu. Bệnh hay gặp ở trẻ dưới 2 tuổi.
Viêm ruột thừa cấp: Trẻ đau bụng tự phát khu trú ở hố chậu phải, kèm theo sốt vừa và nhẹ (38oC), rối loạn tiêu hóa (buồn nôn, nôn), đau kèm theo phản ứng thành bụng khi sờ nắn vào hố chậu phải.
Tắc ruột do bã thức ăn: Trẻ bị đau bụng thường kèm theo nôn, bí trung đại tiện.
Bệnh động kinh thể bụng: Trẻ đau bụng, nhiều khi đau dữ dội, đau không theo chu kỳ, lúc đau lúc không, lúc sốt, đôi khi liên quan đến trạng thái thần kinh.
Giun chui ống mật: Trẻ đột ngột đau bụng dữ dội kèm nôn nhiều, có trẻ còn nôn ra giun. Thường gặp ở trẻ từ 3-7 tuổi.
Xoắn thừng tinh ở bé trai: Trẻ đột ngột đau tinh hoàn kèm theo biểu hiện tăng thể tích tinh hoàn và rất đau khi bị sờ hoặc đụng vào.
Xoắn u nang buồng trứng ở bé gái: Trẻ đau vùng bụng kèm theo nôn. Sờ nắn thấy một u ở vùng khung chậu - bụng.
Thoát vị bẹn nghẹt: Nguy cơ thắt nghẹt cao hơn ở trẻ sơ sinh, trẻ sinh non.
Viêm ruột thừa - một nguyên nhân gây đau bụng ở trẻ.
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Thông thường cơn đau chỉ thoáng qua và thường ở vùng giữa bụng hoặc quanh rốn. Trẻ cần được đưa đến bệnh viện nếu đau ở vị trí dưới rốn và nghiêng về phía bên phải hoặc cơn đau kéo dài quá 24 giờ hay mức độ đau trở nên trầm trọng hơn vì trong tình huống này đau bụng có thể do viêm ruột thừa hay những vấn đề nghiêm trọng khác.
Nôn là một trong những triệu chứng đi kèm thường gặp. Hãy đưa trẻ đến bệnh viện nếu nôn nhiều hơn 24 giờ hoặc trẻ nôn ói liên tục, nôn ra tất cả mọi thứ sau khi ăn hoặc uống, dịch nôn có màu xanh hoặc vàng, có sự hiện diện của máu đỏ tươi hoặc máu đông.
Nhiều trường hợp trẻ bị tiêu chảy do ngộ độc thực phẩm hoặc rối loạn tiêu hóa. Lúc này, tiêu chảy thường đồng hành với đau bụng. Tình trạng tiêu chảy có thể tồn tại ngay cả khi đau bụng đã hết. Đa số các trường hợp tiêu chảy thường tự giới hạn trong khoảng 1-3 ngày. Trẻ cần được đưa đến cơ quan y tế nếu đi ngoài quá nhiều, trẻ có biểu hiện mất nước, phân hôi tanh, trong phân có đàm máu.
Khi trẻ bị viêm nhiễm như: viêm đường hô hấp, vi khuản trên đường hô hấp sẽ đi xuống đường ruột, có thẻ gây tiêu chảy và đau bụng. Do vậy, trẻ đau bụng và sốt thì cần đi khám ngay để chẩn đoán chính xác nguyên nhân đau bụng ở trẻ nhỏ, bác sĩ có thể phải chỉ định một số xét nghiệm như công thức máu, xét nghiệm phân, siêu âm, chụp Xquang, hoặc có thể phải chụp CT ổ bụng,... Tùy theo nguyên nhân cụ thể mà hướng xử trí, điều trị sẽ khác nhau.
Khi nhận thấy các triệu chứng đau bụng ở trẻ, cần theo dõi sát sao trẻ. Nếu thấy có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm, cha mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế để thăm khám ngay lập tức. Không tự ý cho trẻ giảm đau bằng uống thuốc giảm đau, vì sẽ làm lu mờ các triệu chứng của bệnh, gây khó khăn trong chẩn đoán bệnh kịp thời để can thiệp.
Theo suckhoedoisong.vn