Về Diệm Xuân xã Việt Xuân huyện Vĩnh Tường vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, chúng ta cũng bắt gặp một hương thơm đặc trưng - mùi thơm của gạo nếp, đậu xanh và thịt lợn hòa quyện vào nhau lan tỏa khắp thôn khiến cho không khí tràn ngập hương vị ngày Tết. Cả thôn lúc nào cũng rộn ràng không khí của ngày xuân, đó là hương thơm từ những nồi bánh chưng của trên 20 hộ phụ nữ liên kết sản xuất, ngày nào cũng đỏ lửa.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội phụ nữ toàn quốc lần thứ XII về nhiệm vụ vận động, hỗ trợ phụ nữ sáng tạo khởi nghiệp, phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017 -2025” của Thủ tướng Chính phủ. “Tổ phụ nữ liên kết làm bánh Chưng” tại thôn Diệm Xuân, xã Việt Xuân đã ra đời dựa trên nền tảng nghề làm bánh truyền thống lâu đời ở xã
Tổ phụ nữ liên kết làm bánh chưng có 22 thành viên tham gia. Được thành lập năm 2017, nhằm tăng tính liên kết trong sản xuất kinh doanh, hỗ trợ nhau về kỹ thuật, ngày công, giúp nhau phát triển kinh tế gia đình, tăng thu nhập; đồng thời giới thiệu và quảng bá sản phẩm của địa phương. Tổ hoạt động trên nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, dân chủ, cùng có lợi và tự chủ tài chính bằng nguồn đóng góp của các thành viên.
Nghề làm bánh chưng ở Diệm Xuân có từ lâu đời, nhiều gia đình ở đây đã trải qua 4 đời làm bánh. Ngày xưa, cuộc sống khó khăn, bánh chưng chỉ được ăn vào dịp lễ, Tết nhưng hiện nay, kinh tế khá giả, bánh chưng được người tiêu dùng sử dụng hàng ngày, được đưa vào thực đơn của nhiều đám cỗ. Vì vây, bánh chưng ở Diệm Xuân được làm cả bốn mùa đặc biệt vào dịp Tết Nguyên Đán, nhu cầu lại tăng cao và đây được coi là vụ sản xuất chính trong năm.
Với những hương vị đặc trưng, bánh chưng Diệm Xuân đã trở thành món ăn quen thuộc với người dân trên địa bàn trong và ngoài tỉnh . Số lượng bánh chưng bán ra mỗi ngày một nhiều đồng nghĩa với người gói bánh cũng đông lên, xong không phải hộ gia đình nào cũng nhận được những đơn hàng với số lượng lớn. Để đảm bảo giao hàng theo đúng thời gian đặt của khách hàng, đồng thời hỗ trợ nhau tăng thêm thu nhập, các hội viên trong tổ liên kết làm bánh chưng đã san sẻ các đơn hàng cho nhau hoặc cùng hỗ trợ gói bánh vừa đảm bảo chất lượng, số lượng mà lại đoàn kết, tình cảm người trong thôn gắn bó.
Trải qua thời gian cũng như đúc rút kinh nghiệm từ nhiều thế hệ, chất lượng bánh chưng Diệm Xuân ngày một ngon hơn và tạo thành một đặc sản của địa phương. Người làm bánh giờ cũng không vất vả như trước bởi các nguyên liệu để làm bánh đều có nguồn cung lớn, đặt bao nhiêu cũng được các vùng trồng và chăn nuôi trong nước đáp ứng đủ. Đặc biệt, nếu như trước đây mỗi mẻ bánh chưng được đun nấu bằng than hay củi, các hộ phải cắt cử người canh bánh, tra nước cả chục tiếng đồng hồ, thậm trí thức xuyên đêm rất vả vả, thì ngày nay, hầu hết các hộ đều áp dụng tiến bộ khoa học với những nồi nấu bằng điện vừa tiện lợi vừa sạch sẽ, mà bánh được nấu trong nồi có áp xuất lớn, dền, dẻo, không bị ám mùi khói, để được lâu ngày hơn.
Không chỉ sản xuất riêng bánh chưng, trước nhu cầu của người tiêu dùng, nhiều hộ trong Tổ liên kết còn sản xuất cả bánh dày, phục vụ khách đặt cho các đám cỗ hoặc đem bán tại lẻ các chợ trung tâm. Bánh dày Diệm Xuân cũng có tiếng không kém bánh chưng bởi độ dẻo thơm, nhiều nhân. Theo các chị trong Tổ liên kết, bánh chưng, bánh dày của Thôn, trong dịp tết nguyên đán còn được nhiều khách hàng đặt để gửi đi nước ngoài làm quà cho bạn, người thân.
Việc thành lập Tổ phụ nữ lên kết làm bánh chưng đã, góp phần không nhỏ vào sự chuyển biến tư duy sản xuất, không còn trình trạng trông chờ vào đồng ruộng. Đây cũng là dịp để các hội viên nâng cao tình đoàn kết, hỗ trợ giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, giảm tỷ lệ hội viên hộ nghèo, xây dựng đội ngũ lao động có tay nghề, chuyên môn, đáp ứng thị trường. Tổ liên kết cũng thực hiện đúng mục tiêu nâng cao năng lực và tăng tính sáng tạo cho các thành viên trong tổ thông qua việc chia sẻ các kiến thức kỹ thuật, kinh nghiệm về cách làm bánh cũng như tiêu thụ ra thị trường.
Liên kết làm bánh để nâng cao thu nhập, mỗi mẻ bánh ra lò mở ra bao tiếng cười, rộn rã niềm vui. Tinh thần đoàn kết, tình người ấm áp đã giúp các hộ sản xuất bánh chưng, bánh dày ngày nào cũng có những nồi bánh thơm hương vị Tết.
Bích Hằng