Tết Tân Sửu đang đến rất gần. Những ngày này, hình ảnh linh vật trâu được trang trí rực rỡ, nhiều sắc thái, dường như làm cho sắc xuân thêm rộn ràng trên những con đường, góc phố của TP Hồ Chí Minh.

PGS, TS Mai Văn Sánh (ảnh bên), nguyên Trưởng Bộ môn Nghiên cứu trâu, Viện Chăn nuôi, người đã giành hơn 40 năm nghiên cứu con trâu luôn trăn trở về việc phát triển và nâng cao chất lượng đàn trâu trong cả nước, tăng thu nhập cho người nông dân. Nhân đầu xuân mới, năm Tân Sửu 2021, ông có cuộc trò chuyện với Nhân Dân hằng tháng về vai trò con trâu trong sản xuất, đời sống và những kỷ niệm trong cuộc đời nghiên cứu của mình.

Tết Tân Sửu đang về, giống như muôn mùa xuân trước, trùng hợp với kỷ niệm Ngày Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời. Nhưng năm nay có một điều mới, đó là, một cái Tết vui vì Đảng ta tổ chức Đại hội lần thứ XIII. Đại hội nhìn lại chặng đường 5 năm và xuyên suốt là 35 năm đổi mới, khởi đầu từ Đại hội VI, 1986.

Nhắc đến con trâu, lâu nay người ta chỉ nhớ tới hình ảnh quen thuộc "con trâu đi trước, cái cày theo sau". Nhưng đến với Liên đoàn Xiếc Việt Nam, ai cũng sẽ phải trầm trồ khi bắt gặp những chú trâu biết diễn trò trên sân khấu tròn.

Trong 12 con giáp chuột đứng đầu bởi số lượng đông nhất, địa bàn cư trú rộng nhất. Loài vật láu lỉnh này có ý thức đáng ngạc nhiên. Những “hàng xóm bất đắc dĩ” xuất hiện ở khắp nơi con người sống có gì lạ? Mời bạn đọc dành ít phút để tìm hiểu những điều thú vị về họ nhà chuột.

Những món ăn của đồng quê dân dã đã lên phố thành đặc sản với những tên gọi mỹ miều như sóc tràm, gà đồng, nai đồng miền Tây…

Từ nhiều thế kỷ, chuột luôn theo bước chân người đến định cư và sinh sống ở nhiều vùng đất, nhiều châu lục khác nhau. Nói cách khác, ở đâu có sự sống của loài người, ở đó có chuột. Theo các nhà khoa học, chuột có nhiều loài nhất trong nhóm thú với khoảng 3.000 loài, 30 họ. Nhưng quan niệm trên cũng không hẳn là thuyết phục nếu chúng ta biết rằng có một số loài chuột quý, hiếm chỉ có mặt ở một số vùng đất nhất định và đặc biệt, phần lớn trong số này phân bố ở Australia.

Chuột là loài vật không xa lạ trong đời sống, đặc biệt là trong nền văn minh lúa nước. Trong văn hóa Á Đông, chuột là linh vật đứng đầu trong 12 con giáp, đại diện cho những người tuổi Tý.

Đã bảy năm nay, dịp Tết đến, xuân về, nhà thư pháp Lê Thiên Lý ở số 8, ngõ Hàng Gà, quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng đều viết thư pháp theo lối “vật điểu thư”, biểu tượng con giáp của mỗi năm. Đón chào Xuân Canh Tý là những bức thư pháp hình những chú chuột tinh nghịch, đáng yêu và tràn đầy sức sống.

“Đám cưới chuột” có lẽ là bức tranh dân gian Đông Hồ duy nhất chọn chú chuột tinh khôn làm nhân vật trung tâm. Và cái ranh mãnh, biết ứng biến mềm dẻo để hóa giải khó khăn ẩn chứa dưới những lớp lang châm biếm, đả kích sâu cay của tác phẩm đã lý giải phần nào lý do khiến người xưa xếp chuột giữ ngôi đầu trong địa chi 12 con giáp, trên cả những con vật uy mãnh như hổ, linh hiển như rồng. Xuân Canh Tý 2020 sắp về, “Đám cưới chuột” cũng trở thành nguồn cảm hứng để những họa sĩ nổi tiếng, những cộng tác viên thân thiết của Nhân Dân hằng tháng quyết định cầm cọ. Để gửi gắm những ước mơ về một năm mới no đủ, sinh sôi mà chú chuột tượng trưng đến với mọi nhà.