Trong hai thập niên trở lại đây, tuổi thọ người Việt Nam tăng rõ rệt, do mức sống ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, do chế độ ăn uống không hợp lý cũng như các tác nhân từ môi trường đã làm cho các bệnh lý về đường tiết niệu như: Sỏi thận, u xơ tiền liệt tuyến... có nguy cơ ngày càng gia tăng nhất là ở lứa tuổi già. Để giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách phòng, chăm sóc và điều trị các loại bệnh về đường tiết niệu, Thạc sỹ - Bác Sỹ Hoàng Quỳnh - Trưởng Khoa Ngoại tiết niệu - Bệnh viện Đa khoa tỉnh cùng trao đổi về vấn đề này.
PV: Xin bác sỹ cho biết hệ tiết niệu là gì? các bệnh lý tiết niệu.
Ths.Bs Hoàng Quỳnh: Hệ tiết niệu là hệ thống giúp cho cơ thể trong việc thải ra bên ngoài những chất lỏng dư thừa và các chất hòa tan từ sự lưu thông máu. Hệ tiết niệu bao gồm: thận, niệu quản, bàng quang, niệu đạo. Bệnh lý hệ tiết niệu là những rối loạn, bệnh lý của các cơ quan thuộc hệ tiết niệu, bao gồm các nhóm bệnh sau:
- Nhóm bệnh sỏi tiết niệu: sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang, sỏi niệu đạo
- Nhóm bệnh lý khối u: U thận, nang thận, u bàng quang, u phì đại tuyến tiền liệt, K tuyến tiền liệt…
- Nhóm bệnh lý dị dạng bẩm sinh: hẹp khúc nối bể thận niệu quản, thận đôi, thận móng ngựa, lỗ tiểu lệch thấp
- Bệnh lý chấn thương
- Nhiễm trùng tiết niệu
- Bệnh lý nam khoa (Bệnh lý về cơ quan sinh dục nam giới).
PV: Thưa Bác sỹ ứng dụng phẫu thuật nội soi trong điều trị bệnh lý đường tiết niệu? Ưu điểm ra sao?
Ths.Bs Hoàng Quỳnh: Trong những năm gần đây, với sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống nội soi, dụng cụ nội soi và laser phẫu thuật. Phẫu thuật nội soi nói chung cũng như phẫu thuật nội soi tiết niệu nói riêng đã có sự phát triển vượt bậc. Trong tiết niệu phẫu thuật nội soi có rất nhiều kỹ thuật như: phẫu thuật nội soi cắt đốt u phì đại tuyến tiền liệt, cắt tuyến tiền liệt tiệt căn, cắt u bàng quang, nội soi tán sỏi thận, niệu quản, bàng quang ngược dòng, tán sỏi thận qua da, cắt thận nội soi, lấy sỏi thận niệu quản nội soi… Ưu điểm của PTNS là: vết mổ nhỏ (hoặc không có vết mổ), ít đau, phục hồi sức khỏe nhanh…
PV: Thưa bác sỹ, hiện nay Bệnh viên Đa khoa tỉnh đã trang bị những phương tiện thiết bị nào để chăm sóc và điều trị hiệu quả cho bệnh nhân?
Ths.Bs Hoàng Quỳnh: Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, Bệnh viên Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc cũng được đầu tư nhiều máy móc, trang thiết bị hiện đại. Tỷ lệ phẫu thuật nội soi với chuyên nghành tiết niệu khoảng 60% trong tổng số ca phẫu thuật tiết niệu và chúng tôi đang phấn đấu để tăng tỷ lệ này, giảm tỷ lệ phẫu thuật mở. Chúng tôi đã thực hiện được hầu hết các kỹ thuật theo phân tuyến và một số kỹ thuật vượt tuyến. Các phẫu thuật đã và đang thực hiện thường quy như: nội soi tán sỏi bàng quang, niệu quản bàng laser, nội soi cắt u phì đại tuyến tiền liệt, cắt u bàng quang, phẫu thuật nội soi lấy sỏi bể thận, niệu quản, phẫu thuật cắt thận nội soi, cắt chỏm nang thận nội soi, thắt tĩnh mạch tinh nội soi… tới đây là nội soi tán sỏi qua da.
PV: Bác sỹ có lời khuyên nào cho độc giả về căn bệnh này?
Ths.Bs Hoàng Quỳnh: Để phòng tránh bệnh, nên uống đủ nước, nhất là khi thời tiết quá nóng bức hoặc làm việc nặng trong môi trường có nhiệt độ cao; chế độ ăn hợp lý, tránh thức ăn quá nhiều canxi, protein, oxalat, purin, thức ăn mặn... Đặc biệt, bệnh rất dễ tái phát, bệnh nhân đã phẫu thuật phải chú ý chế độ ăn; không nén nhịn khi buồn đi tiểu, uống khoảng 2 lít nước/ngày (trường hợp có dấu hiệu tiểu buốt, tiểu dắt nên dùng sớm các loại lợi tiểu như râu ngô, mã đề...). Người dân sống ở vùng núi, đá vôi nên đun sôi nước trước khi sử dụng. Cần khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ gây bệnh, điều trị kịp thời tránh các biến chứng. Khi người bệnh có những dấu hiệu như đau âm ỉ vùng thắt lưng, tiểu buốt, tiểu dắt, tiểu ra máu… cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để được điều trị kịp thời.
PV: Vâng xin được cảm ơn bác sỹ.
Cũng như những ngày làm việc khác, sau khi thăm khám, chẩn đoán bệnh cho bệnh nhân, Thạc sỹ, Bác sỹ Hoàng Quỳnh - Trưởng khoa Ngoại tiết niệu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cùng kíp mổ tiến hành phẫu thuật u nang thận cho bệnh nhân. Các khâu chuẩn bị được thực hiện chu đáo để bệnh nhân được thực hiện phẫu thuật theo hình thức phẫu thuật nội soi đường tiết niệu.
Tại đây chỉ với vết mổ nhỏ, các y cụ phẫu thuật được luồn vào vị trí phẫu thuật để thực hiện thao tác cắt, bóc, bỏ dị vật để chức năng bài tiết của cơ thể bệnh nhân trở lại hoạt động bình thường. Nhờ kỹ thuật tiên tiến này nên người bệnh giảm bớt đau đớn, nhanh chóng hồi phục và không để lại di chứng sau mổ. Bà Nguyễn Thị Thanh thị xã Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ là một trong những bệnh nhân được các bác sỹ của Bệnh viện Đa khoa tỉnh phẫu thuật sỏi thận bằng hình thức nội soi. Bà Thanh được người nhà đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh trong tình trạng đau thắt. Sau khi khám, chụp bà được xác định bị sỏi thận cấp và được các bác sỹ nhanh chóng phẫu thuật cấp cứu bằng phương pháp nội soi. Sau hai ngày sức khỏe của bà đã hồi phục.
Phẫu thuật nội soi đường tiết niệu đã được áp dụng phổ biến tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh trong nhiều năm trở lại đây. Riêng trong năm 2017 bệnh viện đã phẫu thuật gần 500 ca; 9 tháng năm 2018 đã phẫu thuật được gần 400 ca. Các ca phẫu thuật nội soi đều được người bệnh ghi nhận với những ưu điểm vượt trội so với phẫu thuật thông thường./.
Đức Thiện