Trong văn hóa tâm linh của người Việt, mâm ngũ quả ngày Tết giữ một vị trí quan trọng, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và đạo lý uống nước nhớ nguồn.

Nghi lễ thả cá chép, dựng cây nêu trong hoàng cung xưa được tái hiện tại Hoàng thành Thăng Long, đặc biệt là nghi lễ đổi gác tại cấm thành Thăng Long xưa lần đầu tiên được nghiên cứu phỏng dựng.

Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức chuỗi hoạt động Tết từ ngày 20-1 đến 6-2 gồm nhiều hoạt động đặc sắc nhằm phát huy giá trị các nghi lễ Tết tiêu biểu của cung đình cũng như những phong tục Tết dân gian truyền thống của Thăng Long xưa, Hà Nội nay.

Cũng như người Kinh và nhiều dân tộc khác có Tết Nguyên đán thì người Hà Nhì sinh sống nơi thượng nguồn sông Đà, thuộc huyện Mường Tè (Lai Châu) đón tết riêng - Tết cổ truyền Khụ Sự Chà. Cùng với hoạt động thăm hỏi, chúc nhau những điều may mắn, Tết cổ truyền của đồng bào nơi đây còn diễn ra với nhiều phong tục, hoạt động mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.

Tết và các phong tục của Tết đã ra đời cả nghìn năm trước, với xuất phát điểm từ một xã hội nông nghiệp. Cùng với sự vận động, phát triển của xã hội, lối sống, nhu cầu của từng cá nhân, gia đình cũng có nhiều thay đổi. Bởi thế cách gìn giữ, lan tỏa giá trị của Tết chính là đi tìm sự thích ứng, hài hòa để những nét đẹp văn hóa truyền thống được nối dài và tiếp tục phát huy trong xã hội hiện đại.

Lễ cúng hóa vàng là nghi thức không thể thiếu trong dịp Tết của các gia đình Việt, mang ý nghĩa tiễn đưa các cụ về cõi âm, thể hiện lòng tôn kính, biết ơn Tổ tiên luôn che chở, phù hộ cho con cháu.

Theo quan niệm truyền thống của nhiều gia đình, chiếc bánh Tét được bọc bằng nhiều lớp lá chuối bên ngoài mang ý nghĩa tượng trưng cho sự sum vầy, đoàn tụ.

Tranh làng Sình tuy có nhiều đặc điểm giống với dòng tranh Đông Hồ, nhưng để phù hợp với nhu cầu tín ngưỡng trong các lễ cầu an, giải hạn ở đây nên các nghệ nhân đã chế ra các bản khắc hình vẽ khác.

Hà Nội vốn nổi tiếng về các thú chơi tao nhã, trong đó chơi hoa Tết là phong tục không thể thiếu trong mỗi nếp nhà và trở thành nét đẹp văn hóa mỗi khi Tết đến, Xuân về.

Tục "Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" ngày Tết của người Việt xuất phát từ những niềm tin tâm linh và cũng từ nhu cầu đời sống thực tế. Ngày nay, khi kinh tế - xã hội ngày càng phát triển, phong tục này dần trở nên mai một.