Vĩnh Tường là huyện đồng bằng của tỉnh Vĩnh Phúc - miền quê giàu truyền thống cách mạng, có nhiều di tích lịch sử văn hóa, lễ hội dân gian, làng nghề truyền thống, trong đó nổi tiếng khắp gần xa là nghề mộc ở An Tường, nghề rèn ở Lý Nhân và nghề nuôi rắn ở Vĩnh Sơn.

Tính đến nay, trên địa bàn huyện Vĩnh Tường đã tìm thấy các địa điểm khảo cổ: Lũng Hòa, Gò Mát (xã Lũng Hòa), Nghĩa Lập (xã Nghĩa Hưng), Ma Cả, Đồng Hương (thị trấn Thổ Tang); trong đó, di tích Nghĩa Lập và di tích Lũng Hòa là di tích cư trú - mộ táng, các di tích còn lại thuộc loại hình di tích cư trú thuần túy. Từ kết quả của các cuộc khai quật và thám sát các di tích này, các nhà khoa học bước đầu khẳng định, những lớp người cổ xưa xuất hiện trên đất Vĩnh Tường ít nhất cũng cách ngày nay khoảng 3.500 - 4000 năm.

Xã Thượng Trưng nằm ở phía Bắc của huyện Vĩnh Tường, được hình thành trên cơ sở của 5 làng cổ trước đây là: Thượng Trưng, Thọ Trưng, Phú Trưng, Phú Thứ và Phú Hạnh thuộc tổng Thượng Trưng, phủ Vĩnh Tường. Phần lớn diện tích đất của xã Thượng Trưng thời thượng cổ vẫn nằm trong dòng chảy của sông Hồng, chính dải vòng cung thượng - hạ Hạnh, đầm Thượng, đầm Hạnh, đầm Minh bây giờ là luồng lạch của sông Hồng. Thôn Phú Hạnh ở vị trí giữa xã bây giờ vẫn còn lưu truyền cái tên làng chài Vạn Hạnh. Về sau dòng chảy này bị chia cắt, bồi đắp lên một vùng đất màu mỡ để rồi cùng với quá trình lao động liên tục, những khối óc đầy thông minh sáng tạo của con người nơi đây đã khai phá, cải tạo, đắp đê ngăn lũ, chống lụt mà hình thành nên một cộng đồng cư dân sinh sống tập trung thật đông đúc, trù phú như ngày nay.

Thị trấn Thổ Tang ngày nay vốn được hình thành từ vùng đất cổ xưa của vùng Châu thổ sông Hồng, có lịch sử lâu đời trong quá trình hình thành và phát triển của dân tộc Việt Nam. Những hiện vật tìm thấy trong quá trình khai quật khảo cổ học ở di chỉ Đồng Đậu, Thị trấn Yên Lạc, huyện Yên Lạc, (cách Thổ Tang 8 km), di chỉ Lũng Hòa, xã Lũng Hòa (cách 2 km), đặc biệt là di chỉ Ma Cả thuộc địa bàn Thổ Tang đã khẳng định Thổ Tang cũng là một trong những điểm cư trú của các cư dân Việt cổ, cách chúng ta ngày nay trên dưới 3.500 năm.

Năm 2012, 03 cây cổ thụ tại xã Tân Cương được Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam (VACNE) cấp Bằng công nhận Cây Di sản Việt Nam là: Cây Trôi, cây Đa lông, cây Bồ đề. Đây là những cây đầu tiên ở huyện Vĩnh Tường được công nhận là cây Di sản Việt Nam.

Là hai thôn nằm ở ven sông Hồng thuộc xã An Tường. Làng Bích Chu có 780 hộ, 3.300 khẩu, (trong đó có 600 hộ làm nghề mộc); Làng Thủ Độ có hơn 200 hộ, 1.300 khẩu, (trong đó có 70% hộ làm nghề mộc). Người dân chủ yếu sản xuất đồ gỗ gia dụng và xuất khẩu. Bích Chu, Thủ Độ tự hào là một vùng quê có nghề Mộc truyền thống từ rất lâu đời. Từ rất lâu đời người dân Bích Chu, Thủ Độ đã từng vác cưa, đục đi hành nghề khắp nơi, tay nghề của họ có thể sánh với thợ của Sơn Tây, Nam Định, Bắc Ninh…những địa phương xếp hàng trứ danh về nghề mộc. Có câu ca rằng: “Ngồi ghế Bích Chu chưa ru đã ngủ”.

Nằm bên tả ngạn sông Nhĩ Hà (sông Hồng) thiêng liêng, huyền thoại, thuộc địa phận xã Vĩnh Thịnh, huyện Vĩnh Tường có một ngôi đình gắn với địa danh làng cổ - làng Khách Nhi, xã Tang Giá, huyện Tiên Phong, phủ Tam Đới, chấn Sơn Tây khi xưa.

Làng Gốm, gồm có làng Trong (Quan Tử) và làng Ngoài (Phú Thị), trước năm 1945 đều có đền thờ Mẫu khá nguy nga, mỗi làng một đền. Song do tiêu thổ kháng chiến, nên đến nay không còn.

Xã Đồng Tĩnh nằm ở phía Bắc huyện Tam Dương thuộc - vùng Trung du bán sơn địa nằm theo triền núi Tam Đảo Tây Thiên. Có 3 làng:

Từ xa xưa, người dân vùng đồi huyện Lập Thạch cũ đã quen uống chè tươi. Mỗi nhà trồng mươi, mười lăm cây vừa làm hàng rào vừa để hái lá tươi hãm chè uống quanh năm. Một số thôn xóm ở các xã Văn Quán, Cao Phong… trồng chè thành nương, thành khoảnh rộng. Người ta dành một phần nấu uống hàng ngày, còn chủ yếu để lấy lá gánh đi bán ở các chợ trong vùng.